- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Các chỉ số xét nghiệm và ý nghĩa
- Xét nghiệm ức chế Dexamethasone qua đêm
Xét nghiệm ức chế Dexamethasone qua đêm
Thông thường, khi tuyến yên tạo ra ít hormone tuyến thượng thận (ACTH), tuyến thượng thận tạo ra ít cortisol hơn. Dexamethasone, giống như cortisol, làm giảm lượng ACTH do tuyến yên tiết ra.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Xét nghiệmức chế dexamethasone qua đêm kiểm tra xem dùng thuốc steroid (dexamethasone) làm thay đổi nồng độ hormone cortisol trong máu như thế nào. Xét nghiệm này kiểm tra tình trạng trong đó một lượng lớn cortisol được sản xuất bởi tuyến thượng thận (hội chứng Cushing).
Thông thường, khi tuyến yên tạo ra ít hormone tuyến thượng thận (ACTH), tuyến thượng thận tạo ra ít cortisol hơn. Dexamethasone, giống như cortisol, làm giảm lượng ACTH do tuyến yên tiết ra. Điều này lần lượt làm giảm lượng cortisol được giải phóng bởi tuyến thượng thận.
Sau một liều dexamethasone, nồng độ cortisol thường ở mức rất cao ở những người mắc hội chứng Cushing. Đôi khi các vấn đề khác có thể giữ mức cortisol cao trong xét nghiệm này. Ví dụ như trầm cảm nặng, sử dụng rượu, căng thẳng, béo phì, suy thận, mang thai và tiểu đường không kiểm soát được.
Đêm trước khi thử máu, uống một viên thuốc dexamethasone. Sáng hôm sau, nồng độ cortisol trong máu sẽ được đo. Nếu mức độ cortisol vẫn cao, có thể nguyên nhân là hội chứng Cushing.
Xét nghiệm ACTH đôi khi được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm cortisol.
Mục đích
Xét nghiệm này được thực hiện để kiểm tra hội chứng Cushing. Đó là một vấn đề trong đó một lượng lớn cortisol được sản xuất bởi tuyến thượng thận.
Chuẩn bị
Không ăn hoặc uống bất cứ thứ gì trong vòng 10 đến 12 giờ trước khi thử máu buổi sáng.
Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc bạn dùng, ngay cả những loại thuốc không kê đơn. Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này. Có thể được yêu cầu ngừng dùng một số loại thuốc trong vòng 24 đến 48 giờ trước khi lấy máu. Những loại thuốc này bao gồm thuốc tránh thai, aspirin, morphin, methadone, lithium, thuốc ức chế monoamin oxydase (MAOIs) và thuốc lợi tiểu.
Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, nó sẽ được thực hiện thế nào, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
Thực hiện
Đêm trước ngày xét nghiệm (thường là lúc 11:00 giờ tối), uống một viên 1 miligam (mg) dexamethasone. Sáng hôm sau (thường là lúc 8:00 sáng), sẽ lấy mẫu máu. Uống thuốc với sữa hoặc thuốc kháng axit. Điều này có thể giúp ngăn ngừa đau dạ dày hoặc ợ nóng.
Đôi khi xét nghiệm ức chế dexamethasone hoàn chỉnh hơn có thể được thực hiện. Đối với xét nghiệm này, sẽ uống tới 8 viên thuốc trong 2 ngày. Sau đó, nồng độ cortisol trong máu và nước tiểu sẽ được đo.
Bầm tím có thể có nhiều khả năng ở những người có nồng độ ACTH và cortisol cao.
Kết quả
Xét nghiệm ức chế dexamethasone qua đêm liên quan đến việc dùng một liều thuốc corticosteroid là dexamethasone để xem nó ảnh hưởng đến mức hormone cortisol trong máu. Xét nghiệm này kiểm tra hội chứng Cushing. Trong tình trạng này, một lượng lớn cortisol được sản xuất bởi tuyến thượng thận. Kết quả kiểm tra thường sẵn sàng trong một vài ngày.
Kết quả xét nghiệm bất thường có thể có nghĩa là cần nhiều lần xét nghiệm hơn. Kết quả xét nghiệm bình thường có nghĩa là không mắc hội chứng Cushing. Hội chứng này có thể khó chẩn đoán.
Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi kết quả "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm này đến phòng xét nghiệm khác. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, thông số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.
Kết quả bình thường
Mức Cortisol nhỏ hơn 5 microgam / deciliter ( mcg / dL ) hoặc dưới 138 nanomole mỗi lít ( nmol / L ).
Giá trị cao
Mức cortisol cao có thể được gây ra bởi:
Hội chứng Cushing.
Các vấn đề sức khỏe khác. Ví dụ như đau tim hoặc suy tim, sốt, chế độ ăn uống kém, cường giáp, trầm cảm, chán ăn tâm thần, tiểu đường không kiểm soát và sử dụng rượu.
Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm
Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:
Có thai.
Đã giảm cân nghiêm trọng, mất nước hoặc cai rượu cấp.
Có chấn thương nghiêm trọng.
Dùng một số loại thuốc. Những loại thuốc này bao gồm barbiturat, phenytoin (Dilantin), thuốc tránh thai, aspirin, morphin, methadone, lithium, thuốc ức chế monoamin oxydase (MAOIs), spironolactone (Aldactone) hoặc thuốc lợi tiểu.
Một số người có thể nhanh chóng xử lý (chuyển hóa) liều dexamethasone. Ở những người này, nồng độ cortisol sẽ không giảm trừ khi dùng liều cao hơn.
Điều cần biết thêm
Xét nghiệm nước tiểu 24 giờ được sử dụng thường xuyên hơn xét nghiệm cortisol máu để chẩn đoán hội chứng Cushing.
Xét nghiệm hormone vỏ thượng thận (ACTH) có thể được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm cortisol.
Bài viết cùng chuyên mục
Virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Vi rút suy giảm miễn dịch ở người kiểm tra phát hiện kháng thể HIV, hoặc kháng nguyên hoặc DNA hoặc RNA của HIV trong máu hoặc một loại mẫu
Phốt phát máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Lượng phốt phát trong máu, ảnh hưởng đến mức độ canxi trong máu, canxi và phốt phát trong cơ thể, phản ứng theo những cách ngược lại
Dung nạp glucose đường uống: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống, thường được thực hiện để kiểm tra bệnh tiểu đường, xảy ra khi mang thai
Carboxyhemoglobin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm trong ngộ độc CO
Có khoảng chồng chéo giữa giá trị nồng độ carboxyhemoglobin ở người nghiện thuốc lá mạn tính với giá trị nồng độ hemoglobin ở đối tượng bị ngộ độc khí CO
Sắt (Fe): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cơ thể cần nhiều chất sắt hơn vào thời điểm tăng trưởng như ở tuổi thiếu niên, khi mang thai, khi cho con bú hoặc những lúc có lượng chất sắt trong cơ thể thấp
Xét nghiệm virus viêm gan C: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả
Xét nghiệm định lượng vi rút viêm gan C thường được sử dụng trước và trong khi điều trị, để tìm hiểu thời gian điều trị cần được đưa ra và để kiểm tra hiệu quả điều trị
Axit lactic: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm axit lactic, thường được thực hiện trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch ở cánh tay, nhưng cũng có thể được thực hiện trên mẫu máu lấy từ động mạch
Hormone kích thích nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Mức hormone kích thích nang trứng có thể giúp xác định xem cơ quan sinh dục nam hay nữ, tinh hoàn hoặc buồng trứng có hoạt động tốt hay không
Phốt phát trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Thận giúp kiểm soát lượng phốt phát trong cơ thể, phốt phát bổ sung được lọc qua thận, và đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu
Magie (Mg): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Mức magie thấp, thường được gây ra bởi việc không ăn đủ các loại thực phẩm có chứa magie, hoặc từ các vấn đề cản trở cách thức ăn được ruột hấp thụ
Độ thẩm thấu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm hữu ích để đánh giá tình trạng cô đặc của nước tiểu: bình thường thận thải trừ nước tiểu được cô đặc hơn gấp 3 lần so với huyết tương
Natri (Na) trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các chất điện giải khác, chẳng hạn như kali, canxi, clorua, magiê và phốt phát, có thể được kiểm tra cùng lúc với natri
Fibrinogen: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Lấy đủ bệnh phẩm máu vào ống nghiệm để đảm bảo tương quan thể tích máu và chất chống đông
Hormon tăng trưởng (GH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Hormon tăng trưởng GH là một polypeptid, chức năng chính cùa hormon này là kích thích sự phát triển, tổng hợp protein, sử dụng axit béo, huy động insulin và sản xuất RNA
Cortisol trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cortisol có nhiều chức năng, nó giúp cơ thể sử dụng đường và chất béo để tạo năng lượng chuyển hóa, nó giúp cơ thể quản lý căng thẳng
Lipase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các xét nghiệm máu khác, có thể được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm lipase, bao gồm canxi, glucose, phốt pho, triglyceride, alanine aminotransferase
Xét nghiệm Alanine Aminotransferase (ALT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các giá trị bình thường được liệt kê, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn, các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác
Canxi (Ca) máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Khi nồng độ canxi máu thấp, xương sẽ giải phóng canxi, khi nồng độ canxi máu tăng, lượng canxi dư sẽ được lưu trữ trong xương hoặc đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu và phân
Thời gian thromboplastin từng phần (PTT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
PTT hoặc aPTT dài hơn bình thường, có thể có nghĩa là thiếu, hoặc mức độ thấp của một trong các yếu tố đông máu, hoặc một chất khác cần thiết để đông máu
Xét nghiệm vitamin B12: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Vitamin B12, thường được đo cùng lúc với xét nghiệm axit folic, vì thiếu một hoặc cả hai, có thể dẫn đến một dạng thiếu máu, gọi là thiếu máu megaloblastic
Cholesterol máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm mỡ máu
Phát hiện và đánh giá các bệnh nhân có nguy cơ bị vữa xơ động mạch, giúp quyết định các lựa chọn điều trị và để theo dõi hiệu quả của điều trị
Gamma glutamyl transferase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm gamma GT
Gamma glutamyl transferase, gamma GT là một enzym của màng tham gia vào quá trình xúc tác chuyển các nhóm gamma-glutamyl giữa các axit amin qua màng tế bào.
Aldolase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Một số phòng xét nghiệm vẫn yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm để làm tăng tính chính xác của kết quả xét nghiệm
Ý nghĩa xét nghiệm tế bào, mô bệnh học, hormon
Xác định các rối loạn về hormon sinh dục và giới tính trong các trường hợp như: thiểu năng tinh hoàn, u nang tinh hoàn, thiểu năng buồng trứng, thiểu năng nhau thai, buồng trứng không phát triển, bế kinh do u nang nội tiết
Áp lực thẩm thấu niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm giúp để chẩn đoán phân biệt giữa tăng nỉtơ máu nguồn gốc trước thận với hoại tử ống thận cấp do thiếu máu cục bộ gây nên