Protein huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

2019-12-19 01:44 PM
Xét nghiệm Protein huyết thanh, đo tổng lượng protein trong máu, nó cũng đo lượng hai nhóm protein chính trong máu, albumin, và globulin

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm Protein huyết thanh đo tổng lượng protein trong máu. Nó cũng đo lượng của hai nhóm protein chính trong máu: albumin và globulin.

Albumin được tạo ra chủ yếu ở gan. Nó giúp giữ cho máu không bị rò ra khỏi các mạch máu. Albumin cũng giúp mang một số loại thuốc và các chất khác qua máu và rất quan trọng cho sự phát triển và chữa lành mô.

Globulin được tạo thành từ các protein khác nhau được gọi là các loại alpha, beta và gamma. Một số globulin được tạo ra bởi gan, trong khi một số khác được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch. Một số globulin liên kết với huyết sắc tố. Các globulin khác vận chuyển kim loại, như sắt, trong máu và giúp chống nhiễm trùng. Globulin huyết thanh có thể được tách thành nhiều nhóm nhỏ bằng phương pháp điện di protein huyết thanh.

Protein huyết thanh toàn phần báo cáo các giá trị riêng biệt cho tổng protein, albumin và globulin. Một số loại globulin (như globulin alpha-1) cũng có thể được đo.

Chỉ định xét nghiệm protein huyết thanh

Albumin được xét nghiệm để:

Kiểm tra gan và thận hoạt động như thế nào.

Tìm hiểu xem chế độ ăn uống có đủ protein.

Giúp xác định nguyên nhân gây sưng phù mắt cá chân hoặc bụng cổ trướng hoặc do dịch trong phổi có thể gây khó thở (phù phổi).

Globulin được xét nghiệm để:

Xác định nguy cơ phát triển một nhiễm trùng.

Xem nếu có một bệnh về máu, chẳng hạn như đa u tủy hoặc macroglobulinemia.

Chuẩn bị xét nghiệm protein huyết thanh

Không cần chuẩn bị đặc biệt trước khi có xét nghiệm protein huyết thanh.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả có thể có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm protein huyết thanh

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm protein huyết thanh

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm protein huyết thanh

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp cơ hội bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm tổng protein huyết thanh là xét nghiệm máu đo lượng tổng protein, albumin và globulin trong máu. Kết quả thường có sẵn trong vòng 12 giờ.

Bình thường

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Báo cáo phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng của phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Protein tổng:   6,4 - 8,3 gram mỗi decilitre (g / dL) hoặc 64 - 83 gram mỗi lít (g / L).

Albumin: 3.5 - 5.0 g / dL hoặc 35 - 50 g / L.

Alpha-1 globulin: 0,1 - 0,3 g / dL hoặc 1 - 3 g / L.

Alpha-2 globulin: 0,6 - 1,0 g / dL hoặc 6 - 10 g / L

Beta globulin: 0,7 - 1,1 g / dL hoặc 7 - 11 g / L.

Giá trị cao

Mức albumin cao có thể được gây ra bởi:

Mất nước nghiêm trọng.

Mức độ globulin cao có thể được gây ra bởi:

Các bệnh về máu, chẳng hạn như đa u tủy, u lympho Hodgkin, bệnh bạch cầu, bệnh macroglobulin máu hoặc thiếu máu tán huyết.

Một bệnh tự miễn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, lupus, viêm gan tự miễn hoặc sarcoidosis.

Bệnh thận.

Bệnh gan.

Lao phổi.

Giá trị thấp

Mức độ albumin thấp có thể được gây ra bởi:

Chế độ ăn uống nghèo nàn (suy dinh dưỡng).

Bệnh thận.

Bệnh gan.

Một bệnh tự miễn, chẳng hạn như lupus hoặc viêm khớp dạng thấp.

Các hội chứng kém hấp thu đường tiêu hóa, chẳng hạn như bệnh gai hoặc bệnh Crohn.

Bệnh ung thư gan.

Bệnh tiểu đường không được kiểm soát.

Bệnh cường giáp.

Suy tim.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm protein huyết thanh

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Uống thuốc, chẳng hạn như corticosteroid, estrogen, hormone giới tính nam (được gọi là androgen), hormone tăng trưởng hoặc insulin.

Chấn thương hoặc nhiễm trùng.

Nằm giường kéo dài, chẳng hạn như trong thời gian nằm viện.

Một căn bệnh mãn tính, đặc biệt là nếu căn bệnh này cản trở những gì có thể ăn hoặc uống.

Có thai.

Điều cần biết thêm

Nếu có mức độ globulin bất thường, xét nghiệm khác gọi là điện di protein huyết thanh thường được thực hiện. Xét nghiệm này đo các nhóm protein cụ thể trong máu.

Các tế bào gan bị tổn thương mất khả năng tạo protein. Nhưng protein được sản xuất trước đó có thể tồn tại trong máu từ 12 đến 18 ngày, do đó, phải mất khoảng 2 tuần để tổn thương gan xuất hiện khi nồng độ protein trong huyết thanh giảm. Khả năng tạo protein của gan có thể được sử dụng để dự đoán tiến trình của một số bệnh gan.

Không giống như carbohydrate và chất béo, protein không được lưu trữ trong cơ thể. Chúng liên tục bị phân hủy (chuyển hóa) thành các axit amin có thể được sử dụng để tạo ra protein mới, hormone, enzyme và các hợp chất khác cần thiết cho cơ thể.

Protein cũng có thể được đo trong nước tiểu.

Bài viết cùng chuyên mục

Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH, làm tăng lượng nước trong nước tiểu

Urê nitơ máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm nitơ urê máu có thể được thực hiện với xét nghiệm creatinine máu, mức creatinine trong máu cũng cho biết thận hoạt động như thế nào

Xét nghiệm mồ hôi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm mồ hôi, nên được thực hiện tại các phòng xét nghiệm thực hiện một số lượng lớn các xét nghiệm mồ hôi, và có kỹ năng kiểm tra, và diễn giải kết quả

Bạch cầu đơn nhân: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm monospot, trên một mẫu máu nhỏ lấy từ đầu ngón tay, hoặc tĩnh mạch, xét nghiệm kháng thể EBV trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch

Ý nghĩa xét nghiệm các emzym chống ô xy hóa

Đánh giá khả năng chống oxy hoá của cơ thể trong nhiều bệnh lý và hội chứng toàn thể: tuổi già, ung thư, nhiễm bột, ngộ độc thuốc, uống rượu nhiều, quá tải sắt, bệnh miễn dịch

Natri (Na) trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm natri trong nước tiểu, để kiểm tra cân bằng nước và điện giải, tìm nguyên nhân của mức natri thấp hoặc cao, kiểm tra các bệnh thận

Prolactin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Mức độ prolactin, khác nhau trong suốt cả ngày, cao nhất xảy ra trong khi ngủ, và ngay sau khi thức dậy, cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng

Xét nghiệm Chlamydia: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Một số loại xét nghiệm có thể được sử dụng để tìm chlamydia, nhưng khuyến nghị xét nghiệm khuếch đại axit nucleic bất cứ khi nào có thể

Kháng nguyên đặc hiệu tuyến tiền liệt (PSA): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm sàng lọc ung thư, kiểm tra xem ung thư có thể xuất hiện khi kết quả từ các xét nghiệm khác, và theo dõi ung thư tuyến tiền liệt

Cytokin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cùng một loại cytokin song nó có thể có các tác động khác biệt nhau trong các tình huống khác nhau, trong khi nhiều loại cytokin khác nhau lại có thể có cùng một tác động

Progesterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Progesterone giúp, chuẩn bị nội mạc tử cung, để nhận trứng, nếu nó được thụ tinh bởi tinh trùng

Agglutinin lạnh: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bình thường nồng độ agglutinin lạnh trong máu thấp, nhưng ung thư hạch hoặc một số bệnh nhiễm trùng, như viêm phổi do mycoplasma, có thể mức agglutinin lạnh tăng lên

Đường huyết (máu) tại nhà: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Một số loại máy đo glucose có thể lưu trữ hàng trăm chỉ số glucose, điều này cho phép xem lại số đọc glucose thu thập theo thời gian và dự đoán mức glucose vào những thời điểm nhất định trong ngày

Aspartate Aminotransferase (AST): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm men gan

Lượng AST trong máu liên quan trực tiếp đến mức độ tổn thương mô, sau khi thiệt hại nghiêm trọng, nồng độ AST tăng trong 6 đến 10 giờ và duy trì ở mức cao trong khoảng 4 ngày

Ferritin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Ferritin giúp dự trữ sắt trong cơ thể, vì vậy định lượng nồng độ ferritin cung cấp một chỉ dẫn, về tổng kho dự trữ sắt có thể được đưa ra sử dụng.

Xét nghiệm Chorionic Gonadotropin (HCG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ HCG cũng được xét nghiệm khi có thể có mô không bình thường trong tử cung, cũng có thể được thực hiện để tìm kiếm mang thai giả hoặc ung thư

Creatinin máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Trong một số bệnh lý cơ, lượng creatin trong các sợi cơ bị giảm với tăng song song creatin máu và creatin niệu và giảm phối hợp creatinin máu và creatinin niệu

Glucagon máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mẫu bệnh phẩm bị vỡ hồng cầu và dùng các chất đồng vị phóng xạ để chụp xạ hình trong vòng 48h trước đó có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm

Thời gian prothrombin (PT) và INR: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Một phương pháp tiêu chuẩn hóa, kết quả thời gian prothrombin, được gọi là hệ thống tỷ lệ chuẩn hóa quốc tế, INR

Ethanlol: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mỗi quốc gia phê chuẩn một giới hạn của riêng mình về nồng độ cồn trong máu được coi là ngưỡng gây độc

Ý nghĩa xét nghiệm dấu ấn ung thư và bệnh xã hội

Giá trị chính của AFP là theo dõi tiến trình bệnh và hiệu quả điều trị K­ tế bào gan nguyên phát, K tinh hoàn sau điều trị phẫu thuật, xạ trị hoặc hoá trị liệu

Xét nghiệm virus viêm gan B: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kháng thể viêm gan có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để phát triển, vì vậy, một người bị nhiễm bệnh có thể có kiểm tra âm tính khi mới nhiễm trùng

Sắt (Fe): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cơ thể cần nhiều chất sắt hơn vào thời điểm tăng trưởng như ở tuổi thiếu niên, khi mang thai, khi cho con bú hoặc những lúc có lượng chất sắt trong cơ thể thấp

Alpha1 antitrypsin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Dù nguyên nhân là do di truyền hay mắc phải, thiếu hụt Alpha1 antitrypsin khiến cho các enzym tiêu protein có cơ hội gây tổn thương mô phổi

Protein phản ứng C (CRP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ CRP cao là do nhiễm trùng và nhiều bệnh mãn tính, nhưng xét nghiệm CRP không thể chỉ ra vị trí viêm hoặc nguyên nhân gây ra bệnh