Protein huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

2019-12-19 01:44 PM
Xét nghiệm Protein huyết thanh, đo tổng lượng protein trong máu, nó cũng đo lượng hai nhóm protein chính trong máu, albumin, và globulin

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm Protein huyết thanh đo tổng lượng protein trong máu. Nó cũng đo lượng của hai nhóm protein chính trong máu: albumin và globulin.

Albumin được tạo ra chủ yếu ở gan. Nó giúp giữ cho máu không bị rò ra khỏi các mạch máu. Albumin cũng giúp mang một số loại thuốc và các chất khác qua máu và rất quan trọng cho sự phát triển và chữa lành mô.

Globulin được tạo thành từ các protein khác nhau được gọi là các loại alpha, beta và gamma. Một số globulin được tạo ra bởi gan, trong khi một số khác được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch. Một số globulin liên kết với huyết sắc tố. Các globulin khác vận chuyển kim loại, như sắt, trong máu và giúp chống nhiễm trùng. Globulin huyết thanh có thể được tách thành nhiều nhóm nhỏ bằng phương pháp điện di protein huyết thanh.

Protein huyết thanh toàn phần báo cáo các giá trị riêng biệt cho tổng protein, albumin và globulin. Một số loại globulin (như globulin alpha-1) cũng có thể được đo.

Chỉ định xét nghiệm protein huyết thanh

Albumin được xét nghiệm để:

Kiểm tra gan và thận hoạt động như thế nào.

Tìm hiểu xem chế độ ăn uống có đủ protein.

Giúp xác định nguyên nhân gây sưng phù mắt cá chân hoặc bụng cổ trướng hoặc do dịch trong phổi có thể gây khó thở (phù phổi).

Globulin được xét nghiệm để:

Xác định nguy cơ phát triển một nhiễm trùng.

Xem nếu có một bệnh về máu, chẳng hạn như đa u tủy hoặc macroglobulinemia.

Chuẩn bị xét nghiệm protein huyết thanh

Không cần chuẩn bị đặc biệt trước khi có xét nghiệm protein huyết thanh.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả có thể có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm protein huyết thanh

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm protein huyết thanh

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm protein huyết thanh

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp cơ hội bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm tổng protein huyết thanh là xét nghiệm máu đo lượng tổng protein, albumin và globulin trong máu. Kết quả thường có sẵn trong vòng 12 giờ.

Bình thường

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau. Báo cáo phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng của phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Protein tổng:   6,4 - 8,3 gram mỗi decilitre (g / dL) hoặc 64 - 83 gram mỗi lít (g / L).

Albumin: 3.5 - 5.0 g / dL hoặc 35 - 50 g / L.

Alpha-1 globulin: 0,1 - 0,3 g / dL hoặc 1 - 3 g / L.

Alpha-2 globulin: 0,6 - 1,0 g / dL hoặc 6 - 10 g / L

Beta globulin: 0,7 - 1,1 g / dL hoặc 7 - 11 g / L.

Giá trị cao

Mức albumin cao có thể được gây ra bởi:

Mất nước nghiêm trọng.

Mức độ globulin cao có thể được gây ra bởi:

Các bệnh về máu, chẳng hạn như đa u tủy, u lympho Hodgkin, bệnh bạch cầu, bệnh macroglobulin máu hoặc thiếu máu tán huyết.

Một bệnh tự miễn, chẳng hạn như viêm khớp dạng thấp, lupus, viêm gan tự miễn hoặc sarcoidosis.

Bệnh thận.

Bệnh gan.

Lao phổi.

Giá trị thấp

Mức độ albumin thấp có thể được gây ra bởi:

Chế độ ăn uống nghèo nàn (suy dinh dưỡng).

Bệnh thận.

Bệnh gan.

Một bệnh tự miễn, chẳng hạn như lupus hoặc viêm khớp dạng thấp.

Các hội chứng kém hấp thu đường tiêu hóa, chẳng hạn như bệnh gai hoặc bệnh Crohn.

Bệnh ung thư gan.

Bệnh tiểu đường không được kiểm soát.

Bệnh cường giáp.

Suy tim.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm protein huyết thanh

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Uống thuốc, chẳng hạn như corticosteroid, estrogen, hormone giới tính nam (được gọi là androgen), hormone tăng trưởng hoặc insulin.

Chấn thương hoặc nhiễm trùng.

Nằm giường kéo dài, chẳng hạn như trong thời gian nằm viện.

Một căn bệnh mãn tính, đặc biệt là nếu căn bệnh này cản trở những gì có thể ăn hoặc uống.

Có thai.

Điều cần biết thêm

Nếu có mức độ globulin bất thường, xét nghiệm khác gọi là điện di protein huyết thanh thường được thực hiện. Xét nghiệm này đo các nhóm protein cụ thể trong máu.

Các tế bào gan bị tổn thương mất khả năng tạo protein. Nhưng protein được sản xuất trước đó có thể tồn tại trong máu từ 12 đến 18 ngày, do đó, phải mất khoảng 2 tuần để tổn thương gan xuất hiện khi nồng độ protein trong huyết thanh giảm. Khả năng tạo protein của gan có thể được sử dụng để dự đoán tiến trình của một số bệnh gan.

Không giống như carbohydrate và chất béo, protein không được lưu trữ trong cơ thể. Chúng liên tục bị phân hủy (chuyển hóa) thành các axit amin có thể được sử dụng để tạo ra protein mới, hormone, enzyme và các hợp chất khác cần thiết cho cơ thể.

Protein cũng có thể được đo trong nước tiểu.

Bài viết cùng chuyên mục

Chức năng gan: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Bác sĩ có thể làm các xét nghiệm để đo một số hóa chất do gan sản xuất, những xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ kiểm tra gan hoạt động như thế nào

Bạch cầu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các bạch cầu lưu hành bao gồm các bạch cầu đoạn trung tính, bạch cầu lympho, bạch cầu mono, bạch cầu đoạn ưa axit và bạch cầu đoạn ưa bazơ

Đo nồng độ cồn trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Rượu có tác dụng rõ rệt đối với cơ thể, ngay cả khi sử dụng với số lượng nhỏ, với số lượng lớn, rượu hoạt động như một thuốc an thần và làm suy yếu hệ thống thần kinh trung ương

Lipase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các xét nghiệm máu khác, có thể được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm lipase, bao gồm canxi, glucose, phốt pho, triglyceride, alanine aminotransferase

Thời gian thromboplastin từng phần (PTT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

PTT hoặc aPTT dài hơn bình thường, có thể có nghĩa là thiếu, hoặc mức độ thấp của một trong các yếu tố đông máu, hoặc một chất khác cần thiết để đông máu

Xét nghiệm Hormone vỏ thượng thận (ACTH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

ACTH được tạo ra trong tuyến yên để đáp ứng với việc giải phóng một loại hormone khác, được gọi là hormone giải phóng corticotropin, bởi vùng dưới đồi

Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Testosterone, ảnh hưởng đến tính năng và phát triển tình dục, ở nam, nó được tạo ra bởi tinh hoàn, ở cả nam và nữ, được tạo ra lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận.

Xét nghiệm DNA bào thai từ tế báo máu mẹ: xác định giới tính và dị tật

Những xét nghiệm này được chỉ định bởi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và có thể được thực hiện tại bất kỳ bệnh viện hoặc phòng xét nghiệm

Độc tố Clostridium Difficile: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

C difficile có thể truyền từ người này sang người khác, nhưng nhiễm trùng là phổ biến nhất ở những người dùng thuốc kháng sinh hoặc đã dùng chúng gần đây

Brain Natriuretic Peptide (BNP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nếu tim phải làm việc vất vả hơn bình thường trong một khoảng thời gian dài, chẳng hạn như do suy tim, tim sẽ giải phóng nhiều BNP hơn, làm tăng nồng độ BNP trong máu

Xét nghiệm bệnh Lyme: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Bệnh Lyme có thể khó chẩn đoán, vì các triệu chứng tương tự như bệnh khác, nếu nghĩ rằng mắc bệnh Lyme, bác sĩ sẽ kiểm tra lâm sàng và xét nghiệm

Agglutinin lạnh: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bình thường nồng độ agglutinin lạnh trong máu thấp, nhưng ung thư hạch hoặc một số bệnh nhiễm trùng, như viêm phổi do mycoplasma, có thể mức agglutinin lạnh tăng lên

Axít uríc: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm acid urique, uric acid

Trong trường hợp viêm khớp, định lượng axit uric trong dịch khớp hữu ích trong chẩn đoán phân biệt giữa viêm khớp do tăng axit uric trong máu

Glycohemoglobin (HbA1c, A1c): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Glycohemoglobin rất hữu ích cho một người mắc bệnh tiểu đường, kết quả xét nghiệm A1c không thay đổi trong chế độ ăn uống, tập thể dục hoặc thuốc

Amylase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Amylase là một enzym được sản xuất chủ yếu ở tụy và các tuyến nước bọt và với một lượng không đáng kể ở gan và vòi trứng

Xét nghiệm Chorionic Gonadotropin (HCG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ HCG cũng được xét nghiệm khi có thể có mô không bình thường trong tử cung, cũng có thể được thực hiện để tìm kiếm mang thai giả hoặc ung thư

Aldolase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Một số phòng xét nghiệm vẫn yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm để làm tăng tính chính xác của kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm gen ung thư vú (BRCA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nguy cơ ung thư vú và buồng trứng của phụ nữ cao hơn nếu có thay đổi gen BRCA1 hoặc BRCA2, đàn ông có những thay đổi gen này có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn

Xét nghiệm bệnh lậu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bệnh lậu là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, có nghĩa là nó được lan truyền thông qua quan hệ tình dục, không phải luôn luôn gây ra các triệu chứng

Xét nghiệm Renin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm renin, thường được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm aldosterone, có thể có nồng độ cao cả renin, và aldosterone trong máu

Ammoniac máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Ammoniac là một sản phẩm phế thải được hình thành như hậu quả của sự thoái giáng nitrogen trong quá trình chuyển hóa protein tại ruột

Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm nước tiểu, để kiểm tra nồng độ kali, được thực hiện để tìm nguyên nhân, dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp, hoặc cao

Canxi (Ca) máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Khi nồng độ canxi máu thấp, xương sẽ giải phóng canxi, khi nồng độ canxi máu tăng, lượng canxi dư sẽ được lưu trữ trong xương hoặc đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu và phân

Globulin miễn dịch: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Globulin miễn dịch, được thực hiện để đo mức độ của globulin miễn dịch, còn được gọi là kháng thể, trong máu

Dung nạp glucose đường uống: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống, thường được thực hiện để kiểm tra bệnh tiểu đường, xảy ra khi mang thai