Trám thu

2015-01-14 08:28 PM

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.

Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.

Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...

Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...

Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...

Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.

Bài viết cùng chuyên mục

Cách làm bò nướng mù tạt

Lạng bỏ mỡ bò, trộn đều phụ gia gồm mù tạt, Brandy, dầu và hạt tiêu rồi phết đều lên thịt, Vun than hồng lên, nướng thịt trong 6 phút hoặc đến độ chín như ý.

Những món ăn về Yến

Yến sào đã ngâm sạch - Nếu có hột sen tươi thì chỉ cần lột vỏ cứng, vỏ lụa, dùng một cây tăm xuyên bỏ tim trong hột sen, làm đến đâu thả ngâm trong thau nước sạch đến đó.

Vả trộn

Vả không chỉ dùng làm sau sống ăn ghém, mà từ quả vả người Huế chế biến ra rất nhiều món ngon như: vả kho thịt lợn, vả kho thịt bò, vả kho cá rô, cá diếc, vả xào, vả trộn, vả muối, vả chua ngọt.

Chả tôm

Bánh tráng cắt làm đôi thoa lòng trắng hột vịt lên để bánh tráng mềm, đặt tôm lên trên, rê tôm tràn dài tới 2 đầu bánh tráng và cuốn lại, sau khi cuốn, chả tôm thật thon, đều, đẹp, không quá mập nhìn chả tôm rất xấu.

Nhận biết mật ong tốt hay xấu

Hãy dùng một que tre sạch khuấy đều lên. Nếu trong mật ong có trộn lẫn các chất khác thì bạn sẽ thấy màu đùng đục hiện lên, còn mật chính hiệu thì không có hiện tượng ấy.

Chuối bọc tàu hũ ky

Bóc vỏ, ngâm chuối với nước muối loãng 10 phút, xả lại với nước, thái khúc bằng chiều dài con tôm. Ướp chuối với dầu me, muối.

Nem nướng

Trộn thịt và tất cả các gia vị, nhồi vài lần cho thịt được dai, sau đó vo viên tròn hoặc dẹp tuỳ ý.

Gỏi cuốn chay

Nấm rơm gọt ngâm nước muối, rửa sạch, tai nào lớn chẻ làm tư, nhỏ chẻ hai, vắt ráo, xào qua nếm chút muối.

Cách làm mỳ xào giòn

Cho mì căn, đậu hũ, chả chay vào, trộn đều, Cho bột bắp pha loãng để tạo độ sánh, Dọn mì ra đĩa, đổ hỗn hợp lên trên.

Thịt bò bằm sốt cà chấm xà lách

Rau sống rửa sạch sẽ quay ráo, dùng dao bào lớn bào mỏng quả dưa leo theo hình tròn trộn đều vào rau cùng các loại rau thơm. Chú ý làm món sốt cho có độ sền sệt, không đặc mà cũng đừng lỏng cho dễ chấm rau.

Lòng gà nấu lẩu

Nếu dùng mề tự làm lấy thì chỉ cần xẻ dọc mề làm hai, lột bỏ màng dày bên trong mề. Cắt ngang thành lát mỏng.

Thịt bò bằm chiên

Củ hành lột vỏ, xắt nhuyển. Hành lá rửa sạch, xắt nhỏ. Bỏ tất cả vào thịt bò, hột gà, muối, tiêu, hành lá trộn đều. Đem thịt vắt thành hai phần, nán viên thành hình tròn đè cho dẹp xuống.

Pa tê gan

Lấy cái khuôn lót mỡ chài lên, đổ pa tê vào, phủ mỡ chài lên trên mặt pa tê. Rồi đậy khuông bằng foil wrap. Đem hấp khoảng 30 phút là pa tê chín (trong lúc đang hấp nhớ lộn ngược pa tê lại).

Cá chẽm chiên giòn xốt xí muội

Nấm mèo ngâm nước rửa sạch xắt sợi, thịt nạc băm nhuyễn, cá thát lát đánh dai, giò sống trộn đều ướp chút tiêu, hành tỏi băm, rồi nhồi vào giữa bụng cá dùng chỉ cột sơ lại.

Nem chua (miền trung)

Lựa thịt nạc ở đùi sau, lạng bỏ mở, những mớ thịt bạng nhạng, dùng khăn mỏng lăn quanh miếng thịt, bóp đều cho nước thịt thắm vào khăn, cắt thịt thành từng miếng mỏng, trải thịr vào một khăn khác, để cho thịt thật ráo.

Các làm tôm hùm luộc

Món hải sản này ăn cùng với muối tiêu, sốt mayonaise và rau xà lách các loại, tuy hơi sang trọng một chút nhưng có thể cải thiện cho bữa ăn cuối tuần.

Cách làm lươn chiên giòn

Cho nhiều dầu vào chảo, đợi dầu sôi, thả lươn vào chiên, Khi dầu sôi trở lại, giảm nhỏ lửa, tưới dầu đề trên mình lươn.

Cá hồi nấu sữa

Luộc chín đậu, hạt sen và khoai tây. Phi tỏi thơm, cho cá vào xào. Khi thấy miếng cá săn lại, cho sữa tươi, kem tươi và một ít nước dùng vào.

Miến lươn

Món xào đạt yêu cầu là sợi miến nở mềm, rời sợi và thấm vị ngọt của nước hấp lươn cho nên nếu sau khi hấp mà thấy nước hấp có nhiều thì không cần cho thêm nước nóng mà chỉ cần nêm lại là được.

Gỏi bầu cá lóc nướng

Cá lóc làm sạch, ướp ít muối, tiêu trong 15 phút, nướng bằng lửa than, cá chín thì gỡ lấy nạc. Bầu để nguyên vỏ, bỏ phần ruột, cắt sợi, nhũng sơ qua nước sôi, vắt ráo nước.

Lẩu ngũ hoa

Xào sơ sả, hành, ớt, tương ớt vào đảo qua. Cho tất cả vào nồi nước dùng đang sôi, nêm nếm gia vị (nước mắm, đường, me). Bắc nồi nước dùng xuống, lược nước để làm nồi lẩu.

Lẩu mắm miền nam

Hầm xương heo lấy khoảng 1,5lit nước dùng. Nước dùng nấu với 200gr mắm sặc, nồi nấu mắm sôi khỏang 10 phút lọc qua rây để lấy nước dùng trong.

Mứt gừng dẻo

Gừng gọt vỏ, xắt sợi ngâm với nửa trái chanh trong 1 tiếng. Sau đó rửa sạch, luộc sơ trong nước nóng với 1/2 trái chanh, xả nước lạnh và để ráo.

Nấm mối

Nhưng ngon nhất là những chiếc bánh vừa mới tráng, xông hơi nóng vào mặt, vừa giòn vừa béo vừa ngọt hòa trong vị đắng, chát, chua của các loại rau quả.

Tôm chua Huế

Loại tôm nào cũng đều làm được, tôm càng tươi càng ngon. Đặc biệt là tôm rằn, lúc chín, có màu đỏ tự nhiên rất hấp dẫn. Chọn tôm tươi sống, đều con, cắt râu, rửa sạch để ráo, ngâm với rượu cho đến khi hết mùi rượu, vớt ra để ráo.