Trám thu
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.
Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.
Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...
Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...
Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...
Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.
Bài viết cùng chuyên mục
Chè hạt sen
Hạt sen đãi sạch, luộc qua cho hết nhựạ Sau đó ninh nhỏ lửa, thỉnh thoảng nên cho thêm nước lã để hạt sen nhanh nhừ, khi hạt sen đã chín nhừ, chắt nưước riêng.
Đậu hũ kho tương
Đậu hũ cắt miêng nhỏ, đem chiên vàng. 1 phần nước lạnh + 1 phần sốt + đậu hũ chiên + 1 TSP tương hột, cho vô nồi, nấu sôi vặn lửa nhỏ lại, nấu khoảng 5 phút thì ăn được.
Rau câu bọc trái cây
Phân lượng thông thường là 10g bột rau câu (agar) + 900g nước sẽ cho 1 kg rau câu. Nên đổ thử, gia giảm trong khoảng 100g - 200g, nước hoặc hơn cho mỗi 10g rau câu) + 200g đường.
Rau sốt cay
Giã tỏi, ớt trộn với mắm tôm. Giã nhỏ tôm khô, nêm nước mắm, đường, nước chanh rồi trộn nhuyễn. Trộn thêm thịt nạc, vẩy thêm vào một ít nước rồi cho vào chảo đun nhỏ lửa, khi chín bắc ra để nguội.
Cá hồi xào cải thìa
Dầu nóng, phi thơm tỏi, cho cải vào xào với lửa lớn (để giữ được màu xanh của cảo), nêm gia vị vừa miệng. Cho cải ra đĩa.
Cá chim sốt chua ngọt
Cá làm sạch, rồi lau khô, khứa 2 lằn trên thân cá (cả 2 mặt). Cho dầu vào chảo đun nóng rồi cho cá vào chiên dòn và vàng đều 2 mặt. vớt ra & sắp vào dĩa .
Bánh phở cuốn ruốc tôm
Trứng đánh thật bông, tráng thật mỏng, cắt miếng như bánh phở. Hành, tỏi khô bóc vỏ, rửa sạch, băm nhỏ. Hành lá, rau mùi nhặt rửa sạch, thái nhỏ. Đu đủ xanh hoặc su hào gọt vỏ, thái miếng nhỏ và mỏng để làm dưa góp.
Thịt heo kho tộ
Cho thị heo + hành + 1 tsp nước màu + tiêu + nước sốt + 1/2 cup nước lạnh vô 1 cái tộ, nấu sôi rồi vặn lửa nhỏ lại, nâu cho đến khi nước thịt nổi bọt khoảng 2 phút là được.
Cách làm khoai tây bọc thịt bò
Cho nước sôi từ từ vào bột khoai tây, khuấy đều cho đến khi bột hơi sền sệt. Trộn bột với khoai tây tán nhuyễn, cho một ít muối, bơ vào trộn đều.
Tôm tì bà
Tôm đã xẻ bụng bọc thêm tôm xay nhuyễn, gắn từng sợi dưa chuột và cà rốt xen kẽ, tạo dáng con tôm giống chiếc đàn tì bà, lăn con tôm qua một lớp bột bánh mì
Súp bắp cua
Nấu nước dùng sôi nhẹ, nếm lại và tùy thích nêm thêm chút xíu muối cho nước dùng đậm đà chứ không mặn, cho vào 1 chén nạc cua, 1,5 đến 2 chén bắp hột
Mướp đắng dồn thịt
Mướp đắng lựa trái có màu xanh đậm, gai nở to thì ít đắng, dùng dao bén rạch bên hông trái mướp đắng, lấy hết hột, ngâm với nước có pha một chút muối, 15 phút sau vớt ra, để ráo.
Canh khổ qua nấu tôm và Trứng đảo
Tôm bóc vỏ, rút chỉ đen trên lưng, giã hơi dập với 2 củ hành tím và 1 chút muối, tiêu ướp vào. Lấy lượng nước đủ nấu canh, nấu sôi nước rồi cho tôm vào, sôi đều thì cho khổ qua, sôi tiếp nêm lại muối, bột ngot
Gỏi cá cơm
Món gỏi cá cơm không thể thiếu đĩa rau sống: rau xà lách, cải tầu ô, cải canh xanh mướt, dăm trái cà chua chín đỏ và đôi ba trái chuối chát được xắt lát mỏng trộn đều.
Bò xào sa tế
Ướp thịt bò với xì dầu, tỏi, tiêu, ngũ vị hương, satế, dầu ăn. Phi tỏi, xào tôm khô, cho tương hột vào. Nêm đường. Xào thịt bò chín rồi đổ hỗn hợp tương hột vào.
Sa lát cà chua và forma tươi
Sốt húng: Cho tỏi, lá húng đã rửa sạch, hạt thông, dầu oliu, forma bột cùng một chút tiêu, muối, vào xay nhuyễn, để sang bên.
Súp yến
Xương gà bỏ vào nồi với 3 lít nước lạnh, nước sôi, hớt bọt thường xuyên cho nồi nước dùng được trong, để vào 1 củ hành to, và một củ gừng chừng 30 g
Cách làm mực hoa cúc
Lấy nước hấp trong đĩa mực, cho vào chảo nhỏ đun sôi. Cho dầu hào, bột năng pha loãng vào, đun cho phần nước xốt này sánh lại.
Mắm đu đủ
Ngâm đu đủ thái sợi với nước vôi khoảng 30 phút, vớt ra, xả sạch nhiều lần, để ráo. Trộn mắm với đu đủ, ớt, tỏi và nửa phần thính, để mắm ngấm gia vị 2 ngày.
Cách làm kim tiền kê
Mỡ gáy cắt miếng như thịt, ướp với đường, để chỗ nắng hay nóng cho đến khi mỡ trong vắt. Xiên thịt vào que nướng lần lượt như sau: thịt gà, mỡ, thịt heo
Nem nướng thủ đức
Thịt heo mua loại nạc vai, có tí mỡ nhờ họ xay nhuyễn ra, nhờ họ xay 3 lần cho nhuyễn, có chợ thì họ nice họ xay dùm 3 lần, còn đa số là chỉ 2 lần là max
Khoai tây nhồi thịt
Dùng một thìa cà phê nhỏ moi ngay giữa ruột củ khoai, khoét thành một lỗ tròn sao cho củ khoai mỏng còn chừng non một phân là được.
Cách làm bò nướng mù tạt
Lạng bỏ mỡ bò, trộn đều phụ gia gồm mù tạt, Brandy, dầu và hạt tiêu rồi phết đều lên thịt, Vun than hồng lên, nướng thịt trong 6 phút hoặc đến độ chín như ý.
Cách làm mướp đắng nhồi thịt
Dùng dao bén rạch bên hông trái mướp đắng, lấy hết hột, ngâm với nước có pha một chút muối, 15 phút sau vớt ra, để ráo.
Bánh trái vải miền nam
Cho đường bắc lên bếp sên gần đặc, cho hạt sen vào trộn đều, nhắc xuống, Cho bột bánh dẻo với nước hoa bưởi vào trộn đều, Chia làm 20 viên nhỏ vo tròn.
