Kỹ thuật mang găng vô khuẩn

Nhận định chung

Vết mổ có thể bị nhiễm khuẩn là do các vi sinh vật có nguồn gốc nội sinh, tức là chính từ hệ vi khuẩn của người bệnh. Các yếu tố túc chủ như tuổi, loại vết mổ, kỹ thuật mổ, thời gian phẫu thuật, kích cỡ vết mổ, tình trạng dinh dưỡng của người bệnh và các bệnh lý đi kèm là các yếu tô nguy cơ dẫn đến nhiễm khuẩn. Các nhiễm khuân nguồn gốc ngoại sinh được kiếm soát bằng tuân thủ các quy trình thực hành thích hợp như rửa tay trước khi mổ, sử dụng khẩu trang phẫu thuật, mang găng tay vô khuẩn, mang mũ và áo choàng...

Trên lâm sàng người ta thấy một tỷ lệ lớn các mầm bệnh trong các bệnh phẩm đồng nhất với các vi khuẩn cư trú trên da tay, nó được coi như một chỉ số quan trọng trong việc xác nhận nhiễm khuân bệnh viện. Các bệnh phẩm này thường được lấy trong những trường hợp người bệnh đã được thực hiện các thủ thuật xâm lấn.

Nhân viên y tế có nguy cơ lây nhiễm HIV, HBV, HCV trong quá trình chăm sóc người bệnh mà không mang găng tay, găng tay có lỗ thủng nhỏ và ngay cả khi tháo găng tay không cẩn thận. Hình thức phơi nhiễm được chia làm hai nhóm: Do da bị kim đâm và tổn thương do vật sắc nhọn, phơi nhiễm qua da và niêm mạc.

Năm 1987 trung tâm kiểm soát bệnh tật của Hoa Kỳ gọi tắt là CDC đua ra hướng dẫn “phòng ngừa phổ cập”. Phòng ngừa phổ cập nhấn mạnh vào việc phòng ngừa cách ly đối với máu và dịch tiết sinh học của cơ thể, áp dụng chung cho mọi người bệnh, không phụ thuộc vào chẩn đoán hay tình trạng nhiễm trùng của nguòi bệnh. Mang găng là một trong các nội dung của phòng ngừa phổ cập.

Lý thuyết liên quan

Găng tay vô khuẩn là một phương tiện nhằm ngăn ngừa sự lây truyền VI khuân, ngăn cản các tác nhân hoá học gây kích ứng da. Vì vậy, sử dụng găng tay không chỉ nhằm mục đích bảo vệ người bệnh mà còn nhằm mục đích bảo vệ nhân viên y tế.

Các loại găng và áp dụng:

Găng tay vô khuẩn: được sử dụng trong phẫu thuật, các thu thuật xâm lấn.

Găng tay sạch: sử dụng khi tiếp xúc với da, niêm mạc, máu và các chất tiết sinh học của cơ thể. Ngoài ra khi da tay người điều dưỡng bị tốn thương cũng phải dùng.

Găng vệ sinh: sử dụng làm vệ sinh, thu gom đồ vải, chất thài, tiếp xúc với dụng cụ và đồ vật bị nhiễm khuẩn v.v...

Trong quá trình sử dụng găng tay có thể bị dãn, thủng, rách, và vi khuẩn có thể đi qua. Vì vậy nên thay găng thường xuyên, thường là một tiếng thay một lần. Trong các phẫu thuật kéo dài người ta cân nhắc dùng hai hoặc ba chồng lên nhau. Nhiều nghiên cứu đã cho thấy tỷ lệ găng bị thủng trong các phẫu thuật lên tới 31% khi mang một găng, 9% khi mang hai găng chồng lên nhau và 1,2 găng khi mang 3 găng chồng lên nhau.

Găng tay sau khi sử dụng được coi như có khả năng lây nhiễm cao, vì vậy ngay từ khi tháo găng cần chú ý lộn mặt phải vào trong và hai găng được lồng trong nhau trước khi bỏ vào nơi quy định. Không sử dụng lại kể cả cho các mục đích khác mặc dù găng đã dược giặt sạch vì xà phòng làm cho găng bị “Bấc hoá”. Nếu vì lý do nào đó mà sử dụng lại thì cần đám bảo rằng găng không bị rách, không nhiễm bẩn, khô cả trong và ngoài. Không sử dụng lại quá hai lần. Không bao giờ sử dụng cho những kỹ thuật vô khuẩn.

Quy trình mang găng

Chuẩn bị phương tiện

Kiểm tra hạn sử dụng, cỡ găng, bàn sạch, phẳng để trải găng tay.

Rửa tay

Rửa tay cẩn thận.

Lấy găng

Dùng đầu ngón tay cầm vào cạnh của gói găng vô khuẩn bên trong và rút nhẹ nhàng găng ra khỏi gói.

Mở găng

Mở gói găng bên trong trên mặt phẳng ngang thắt lưng.

Xoa bột vào tay

Nếu găng tay không được xoa bột trước, lấy gói bột xoa đều hai tay.

Xác định găng phải và trái và lấy găng

Ngón cái, ngón trỏ và ngón giữa của tay không thuận cầm váo gấu tay găng đã lộn.

Mang găng cho tay thuận (tay phải)

Luồn tay phải vào găng. Kéo cẩn thận găng tay lên sao cho phần găng tay gập lên không bị cuộn ờ cổ tay.

Lấy găng còn lại

4 ngón tay thuận đã đi găng luồn dưới cổ găng gấp của găng kia.

Mang găng cho tay trái

Mang cẩn thận găng cho tay trái. Kéo cổ tay găng lên cho tay trái. Không để tay đã đi găng chạm vào da tay trái.

Điều chỉnh găng

Cài hai tay vào nhau rồi luồn ngón tay dưới cổ tay găng trái kéo lên trùm lên cổ tay.

Giữ găng vô khuẩn

Hai tay giơ phía trước ngực.

Kỹ thuật tháo găng

Tháo găng thứ nhất

Tay không thuận cầm mặt ngoài của cổ găng tay thuận kéo nhẹ nhàng găng ra sao cho toàn bộ mặt ngoài của găng lộn vào trong.

Tháo găng thứ hai

Ngón cái, ngón trỏ, ngón nhẫn của tay thuận luồn vào mặt trong cổ tay găng kéo nhẹ nhàng ra sao cho găng vừa tháo ra bao cả găng trước.

Bỏ găng

Bỏ găng vào nơi quy định.

Rửa tay

Rửa sạch tay bằng xà phòng, lau khô tay.