Mục tiêu của khám bệnh nhân

2022-01-12 04:04 PM

Hiệu lực của một phát hiện lâm sàng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Mục tiêu của khám bệnh là để có được thông tin hợp lệ liên quan đến sức khỏe của bệnh nhân. Bác sỹ phải có khả năng xác định, phân tích và tổng hợp các thông tin tích lũy thành một đánh giá toàn diện.

Hiệu lực của một phát hiện lâm sàng phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Kinh nghiệm lâm sàng và độ tin cậy của các kỹ thuật khám là quan trọng nhất. Kết quả dương tính giả hoặc âm tính giả làm giảm độ chính xác của kỹ thuật. Sự khác biệt có thể xảy ra khi các kỹ thuật được thực hiện bởi những người khám khác nhau, với các thiết bị khác nhau, trên những bệnh nhân khác nhau.

Thiên vị vô thức là một khái niệm quan trọng cần hiểu. Ai cũng biết rằng sự thiên vị vô thức đối với bác sỹ có thể ảnh hưởng đến việc đánh giá kết quả thực thể. Ví dụ, ở những bệnh nhân bị rung nhĩ nhanh, nhịp thất không đều và thay đổi từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút. Tốc độ nhịp tâm thất thấp hơn đáng kể, do sự thiếu hụt xung. Nếu những người kiểm tra ghi lại nhịp tim đỉnh đầu tiên, họ thấy rằng tốc độ thay đổi từ 150 đến 200 nhịp mỗi phút. Nếu sau đó họ kiểm tra, họ sẽ phát hiện ra tốc độ nhanh hơn so với khi họ đo trước. Do đó, quan sát đầu tiên thiên vị quan sát thứ hai. Ngoài ra, nếu người kiểm tra xác định được nhịp tim đầu tiên và nhịp tim thứ hai, thì nhịp tim đỉnh có vẻ chậm hơn.

Điều quan trọng là phải xem lại các khái niệm về độ nhạy và độ đặc hiệu. Độ nhạy là tần suất kết quả dương tính của một xét nghiệm hoặc kỹ thuật ở những người mắc bệnh hoặc tình trạng. Độ đặc hiệu là tần suất kết quả âm tính của một xét nghiệm hoặc kỹ thuật ở những người không mắc bệnh hoặc tình trạng. Độ nhạy và độ đặc hiệu đề cập đến các đặc tính của xét nghiệm hoặc kỹ thuật, trong khi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe quan tâm đến các thuộc tính hoặc đặc điểm của bệnh nhân, được đặc trưng bởi các giá trị tiên đoán. Giá trị tiên đoán dương tính là tần suất mắc bệnh ở những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm dương tính. Giá trị tiên đoán âm tính là tần suất thiếu bệnh ở những bệnh nhân có kết quả xét nghiệm âm tính. Câu hỏi, ''Khả năng một phụ nữ có khối vú cứng như đá bị ung thư là gì?'' giải quyết giá trị dự đoán dương. Giá trị tiên đoán phụ thuộc vào tỷ lệ mắc bệnh trong dân số tương ứng, cũng như độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm. Ở một cá thể thuộc quần thể có tỷ lệ mắc bệnh thấp, kết quả xét nghiệm dương tính vẫn cho giá trị dự đoán dương tính thấp.

Ví dụ, khơi gợi sự hiện diện của độ mờ là một kỹ thuật có độ nhạy cao để phát hiện cổ trướng. Do đó, một người khám không phát hiện thấy âm chuyển động trong bụng của bệnh nhân có thể chắc chắn một cách hợp lý rằng kết quả âm tính này loại trừ cổ trướng. Ngược lại, việc phát hiện các vi mạch trong vùng hoàng điểm của võng mạc là một phát hiện rất đặc hiệu cho bệnh tiểu đường. Do đó, bác sỹ tìm thấy vi mạch ở hoàng điểm có thể tin tưởng một cách hợp lý rằng phát hiện này xác nhận bệnh tiểu đường, bởi vì những người bình thường không mắc bệnh tiểu đường không có vi mạch hoàng điểm; nghĩa là, việc tìm thấy các vi phình mạch tại hoàng điểm có độ đặc hiệu cao. Thật không may, một kỹ thuật hiếm khi vừa rất nhạy cảm vừa rất cụ thể. Một số kỹ thuật phải được áp dụng cùng nhau để đưa ra đánh giá thích hợp.

1. Một kỹ thuật hoặc xét nghiệm có độ nhạy cao có thể được sử dụng một cách tự tin để loại trừ bệnh tật cho một bệnh nhân có kết quả âm tính.

2. Một kỹ thuật hoặc xét nghiệm có độ đặc hiệu cao có thể được sử dụng một cách tự tin để xác định bệnh cho một bệnh nhân có kết quả dương tính.

Bài viết cùng chuyên mục

Kỹ năng làm bệnh án

Tốt nhất là bạn nên phân chia các triệu chứng lâm sàng của bệnh nhân thực sự hoặc có các triệu chứng tiềm tàng đòi hỏi phải có sự điều trị hoặc cần theo dõi các triệu chứng đã hết.

Thực hiện kiểm soát nhiễm trùng khi điều trị bệnh nhân

Hướng dẫn phòng ngừa đã được thiết lập. Tất cả các bác sỹ cần tuân thủ thường xuyên các hướng dẫn bất cứ khi nào có khả năng tiếp xúc với các vật có khả năng lây nhiễm như máu hoặc các dịch cơ thể

Hiểu cấu trúc và sinh lý học của da khi khám lâm sàng

Trong da, có 2 đến 3 triệu tuyến mồ hôi nhỏ (eccrine), cuộn lại. Các tuyến phân bố trên bề mặt cơ thể và đặc biệt nhiều ở trán, nách, lòng bàn tay và lòng bàn chân.

Tác động của bệnh ngoài da đối với bệnh nhân

Bác sĩ lâm sàng nên thảo luận về những lo lắng này với bệnh nhân để cố gắng phá vỡ chu kỳ. Người phỏng vấn cố gắng khơi gợi cảm xúc của bệnh nhân về căn bệnh này sẽ cho phép bệnh nhân ''cởi mở''.

Các kỹ năng cần thiết khi khám lâm sàng

Mặc dù bác sỹ không sử dụng tất cả các kỹ thuật này cho mọi hệ cơ quan, bác sỹ nên nghĩ đến bốn kỹ năng này trước khi chuyển sang lĩnh vực đánh giá tiếp theo.

Đánh giá diễn biến bệnh hiện tại và các triệu chứng

Trong quá trình đánh giá lấy bệnh nhân làm trung tâm, bác sỹ phải xác định xem có bất kỳ triệu chứng nào cũng xuất hiện hay không và chúng có ảnh hưởng gì đến bệnh nhân hay không.

Tiếp cận bệnh nhân khai thác bệnh sử

Thông báo cho bệnh nhân khoảng thời gian bạn làm và bạn mong chờ điều gì, Ví dụ, sau khi thảo luận điều gì xảy ra đối với bệnh nhân, bạn sẽ muốn khám anh ta. 

Kỹ năng khám bụng, gan, lách, thận

Các triệu chứng của bệnh gan mạn thường rõ ràng tuy nhiên ở phụ nữ mang thai việc có tới 6 sao mạch có thể được coi là bình thường.

Kỹ năng trình bày một ca bệnh

Trình bày không phải là để chứng minh bạn đã thấu đáo và đã hỏi tất cả các câu hỏi, nhưng là thời gian để thể hiện bạn thông minh khi tập hợp các yếu tố cần thiết.

Kỹ năng thăm khám hệ thần kinh

Việc thăm khám thần kinh có thể phải được tiến hành rất tỉ mỉ trong nhiều lần. Quan trọng hơn là bạn phải có được khả năng tiến hành thăm khám kỹ lưỡng nhưng tương đối nhanh chóng và tự tsin với các triệu chứng phát hiện được.

Các kỹ thuật hỏi bệnh khai thác bệnh sử cơ bản

Bí quyết hỏi hiệu quả nằm ở nghệ thuật đặt câu hỏi. Từ ngữ của câu hỏi thường ít quan trọng hơn giọng điệu được sử dụng để hỏi nó, những câu hỏi kích thích nói chuyện được ưu tiên hơn.

Các bước hỏi bệnh khi thăm khám lâm sàng

Thông thường, bác sỹ và bệnh nhân nên ngồi thoải mái ở cùng một vị trí. Đôi khi việc để bệnh nhân ngồi cao hơn bác sỹ cũng rất hữu ích để tạo lợi thế về thị giác cho bệnh nhân.

Phát hiện triệu chứng và dấu hiệu qua hỏi bệnh

Nhiệm vụ chính của bác sỹ là phân loại các triệu chứng và dấu hiệu liên quan đến một căn bệnh cụ thể. Một lợi thế chính mà bác sỹ dày dạn kinh nghiệm có được so với người mới là hiểu rõ hơn về các quá trình sinh lý.

Kỹ năng khám toàn thân

Hệ cơ quan nào có liên quan đến các triệu chứng đang hiện diện thì khám trước, Nếu không thì cứ theo trình tự khám thông thường của mình, khám lần lượt từng phần của cơ thể, đi hết tất cả các hệ cơ quan.

Kỹ năng kiểm tra trạng thái tinh thần khi khám bệnh

Việc khó khăn trong việc có được một tiểu sử rõ ràng hoặc bệnh nhân cảm thấy đau khổ rất quan trọng trong việc kiểm tra trạng thái tinh thần của bệnh nhân.

Nguyên tắc cơ bản của hỏi bệnh khai thác bệnh sử khi khám bệnh

Hỏi bệnh khi thăm khám y tế là sự hòa trộn giữa nhận thức và kỹ năng của bác sỹ và cảm xúc, tính cách của cả bệnh nhân và bác sỹ. Cuộc hỏi bệnh phải linh hoạt, tự phát và không thẩm vấn.

Hỏi về những triệu chứng bệnh của da trên lâm sàng

Tất cả bệnh nhân nên được hỏi xem có bất kỳ vùng da đỏ, có vảy hoặc đóng vảy nào mà không lành hay không. Bệnh nhân đã từng bị ung thư da chưa?

Nguyên tắc khám bệnh cơ bản

Khi khám, các triệu chứng đặc trưng nên được ưu tiên phát hiện, và trong trường hợp có bất cứ dấu hiệu bất thường nào khác, các triệu chứng kèm theo sẽ được thu thập để củng cố thêm sự nghi ngờ của người bác sĩ.

Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh và khảo sát lâm sàng

Theo một tiến trình logic từ trung tâm ra ngoại vi của phim- bóng của ranh giới chỉ nhìn thấy khi sự cản năng lượng tia X của mô liền kề khác nhau, Vì vậy bờ của tim không thấy khi xẹp hoặc đồng nhất với mô phổi bên cạnh.

Kỹ năng khám hệ tim mạch

Ở người lớn tuổi, mạch có thể cứng, đập mạnh, nhịp nhàng, bắt mạch quay khi đó cho thấy có xơ cứng động mạch, thành mạch xơ cứng song song với sự lão hóa không có vữa xơ động mạch gắn liền với tăng huyết áp tâm thu.

Kỹ năng thăm khám người cao tuổi, người tàn tật

Thăm khám định kỳ và lấy tiền sử sẽ giúp bộc lộ những khiếm khuyết, Các phương pháp đo lường chuẩn trên lâm sàng được thêm vào để hỗ trợ việc định lượng.

Kỹ năng khám hô hấp lồng ngực

Rung thanh, tiếng thở và tiếng âm vang tất cả đều phụ thuộc vào tiêu chuẩn giống và khác nhau. Để xác định rõ hơn cần tiếp tục kiểm tra các dấu hiệu: ngực chuyển động không đối xứng, sự di lệch của trung thất, tiếng gõ thành ngực.

Nguyên tắc chung tiếp cận ban đầu với bệnh nhân

Hãy nhớ rằng y học cũng nhiều sự phiền phức giống như bệnh tật. Bất kể bệnh gì, kể cả là ung thư hay nhiễm trùng ở ngực thì sự lo lắng về những gì có thể xảy ra là mối quan tâm chủ yếu của bệnh nhân.

Lịch sử nghề nghiệp và môi trường khi hỏi bệnh

Cần phải chú ý đến bất kỳ mối quan hệ thời gian nào giữa việc khởi phát bệnh tật và tiếp xúc với chất độc tại nơi làm việc. Các triệu chứng có bắt đầu sau khi bệnh nhân bắt đầu công việc mới không?

Quan sát khi thăm khám bệnh về da

Da đã phát triển thành một lớp bề mặt tương đối không thấm nước có tác dụng ngăn ngừa sự mất nước, bảo vệ khỏi các nguy cơ bên ngoài và cách nhiệt chống lại sự thay đổi nhiệt.