- Trang chủ
- Sách y học
- Giải phẫu cơ thể người
- Hệ thống tiêu hóa: giải phẫu và chức năng
Hệ thống tiêu hóa: giải phẫu và chức năng
Sự kết nối giữa tất cả các cơ quan tiêu hóa và dịch của chúng đòi hỏi một sự cân bằng có thể dễ dàng bị phá vỡ, bao gồm chế độ ăn uống, căng thẳng, bệnh tật
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Hệ thống tiêu hóa là phương tiện để các mô và cơ quan nhận được chất dinh dưỡng để hoạt động. Hệ thống phá vỡ thức ăn, chiết xuất chất dinh dưỡng từ nó và chuyển đổi chúng thành năng lượng.
Bộ máy tiêu hóa bắt đầu quá trình không tự nguyện một khi thức ăn được tiêu hóa. Nước bọt bắt đầu phân hủy thức ăn và các enzyme khác trong đường tiêu hóa mở rộng quá trình này. Khi tiêu hóa tiếp tục, thức ăn được đẩy từ cơ quan này sang cơ quan khác thông qua các cơn co thắt cơ được gọi là nhu động.
Hệ thống thiêu hóa
Các bộ phận lớn nhất của hệ thống tiêu hóa bao gồm:
Thực quản: Cơ quan hình ống rỗng ở vùng cổ và ngực nối miệng với dạ dày. Cơ ở đây đẩy thức ăn vào dạ dày.
Dạ dày: Cơ quan lớn giữ và tiêu hóa thức ăn thông qua enzyme và axit. Thức ăn vẫn ở đây trong hai đến tám giờ.
Gan: Cơ quan này giúp lọc độc tố từ máu và tạo ra mật, giúp phá vỡ protein, carbohydrate và chất béo.
Túi mật: Cơ quan giống như túi này lưu trữ mật do gan sản xuất và sau đó giải phóng nó khi cần thiết.
Tuyến tụy: Cơ quan này sản xuất insulin, hỗ trợ quá trình chuyển hóa đường.
Ruột non: Ruột non nhận thức ăn từ dạ dày và bắt đầu phân hủy thức ăn trong khi hấp thụ phần lớn các chất dinh dưỡng.
Ruột già: Cơ quan này chứa đầy hàng tỷ vi khuẩn vô hại biến thức ăn thành phân trong khi loại bỏ nước và chất điện giải cho cơ thể sử dụng.
Trực tràng: Ở cuối ruột già, không gian nhỏ này là nơi lưu trữ tạm thời phân.
Hậu môn: Đây là lỗ mở bên ngoài của trực tràng, qua đó phân bị tống ra ngoài.
Sự kết nối giữa tất cả các cơ quan này và dịch của chúng đòi hỏi một sự cân bằng tinh tế có thể dễ dàng bị phá vỡ bởi nhiều yếu tố, bao gồm chế độ ăn uống, căng thẳng, bệnh tật, và nhiều hơn nữa.
Các vấn đề tiêu hóa thường gặp bao gồm:
Khó tiêu.
Bệnh tiêu chảy.
Táo bón.
Trào ngược axit.
Ngộ độc thực phẩm.
Đầy hơi.
Hội chứng bát kích thích (IBS).
Các vấn đề khác được kết nối với các vấn đề nghiêm trọng ảnh hưởng đến các phần của hệ thống tiêu hóa, bao gồm:
Bệnh celiac.
Viêm gan.
Bệnh Crohn.
Bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD).
Bệnh tiểu đường.
Bệnh xơ gan.
Ung thư: đại trực tràng, dạ dày, tụy, ruột và gan.
Bài viết cùng chuyên mục
Giải phẫu xương khớp đầu mặt
Hầu hết các xương đầu mặt được cấu tạo gồm hai bản xương đặc, bản trong và bản ngoài, hai bản ngăn cách ở giữa bằng một lớp xương xốp.
Giải phẫu đáy chậu và hoành chậu hông
Ở nữ giới tương tự như nam giới, tuy nhiên có âm đạo đi qua, tách cơ hành xốp và cơ này trở thành cơ khít âm đạo, đồng thời làm yếu đi khá nhiều cơ ngang sâu đáy chậu.
Giải phẫu bàng quang
Khi rỗng bàng quang nằm trong phần trước hố chậu, sau xương mu, trước các tạng sinh dục, trực tràng, trên hoành chậu, Khi căng bàng quang có hình cầu nằm trong ổ bụng, Ở trẻ em bàng quang nằm trong ổ bụng
Hệ sinh sản nữ: giải phẫu và chức năng
Phụ nữ được sinh ra với một số lượng lớn tế bào trứng, mãi đến sau khi bắt đầu dậy thì, những tế bào này đã đủ trưởng thành để duy trì sự sống
Giải phẫu thận
Nhu mô thận gồm có hai phần là tuỷ thận được cấu tạo bởi nhiều khối hình nón gọi là tháp thận, đáy tháp quay về phía bao thận
Đại cương giải phẫu hệ tuần hoàn
Máu nhiều carbonic sẽ tập trung vào các tiểu tĩnh mạch sau đó đổ về các tĩnh mạch lớn hơn cuối cùng đổ về tâm nhĩ phải của tim bằng hai tĩnh mạch chủ trên và dưới.
Giải phẫu ổ miệng
Ổ miệng được giới hạn phía trên là khẩu cái cứng, phía sau và khẩu cái mềm, phía dưới là sàn miệng, hai bên là má và môi, Phía trước ổ miệng thông với bên ngoài qua khe miệng, sau thông với hầu qua eo họng
Giải phẫu xương lồng ngực
Đầu trước của thân xương sườn nối với các sụn sườn ngoại trừ xương sườn 11 và 12 tự do nên hai xương sườn này được gọi là xương sườn cụt.
Giải phẫu lách
Trong các bờ của lách, có bờ trước hay còn gọi là bờ trên có nhiều khía và sờ được khi lách lớn, nhờ vậy mà chúng ta có thể phân biệt lách với các tạng khác khi khám lách.
Hệ thần kinh: giải phẫu và chức năng
Các hệ thống thần kinh xử lý thông tin được thu thập và sau đó gửi hướng dẫn đến phần còn lại của cơ thể, tạo điều kiện cho một phản ứng thích hợp
Giải phẫu dạ dày
Phần dạ dày dưới đáy vị, có giới hạn dưới là mặt phẳng xiên đi qua khuyết góc, Phần thân vị chứa các tuyến tiết ra Axít clorohydric HCl và Pepsinogene.
Giải phẫu mạch máu chi trên
Vòng nối quanh ngực do động mạch ngực ngoài và động mạch cùng vai ngực nối với động mạch ngực trong và động mạch gian sườn trên của động mạch dưới đòn.
Giải phẫu đoan não
Chất trắng của bán cầu đại não chiếm tất cả các khoảng nằm giữa vỏ đại não với não thất bên và các nhân nền; gồm có 3 loại sợi: sợi toả chiếu, sợi liên hợp và sợi mép.
Giải phẫu tá tràng và tụy
Tá tràng đưọc cấu tạo gồm 5 lớp như các phần khác của ruột non là lớp niêm mạc tiết ra nhiều men tiêu hóa để tiêu hóa thức ăn, đặc biệt ở thành trong của phần xuống
Giải phẫu gian não
Gian não là phần não phát sinh từ não trước, bị vùi vào giữa hai bán cầu đại não. Gian não bao gồm đồi não và vùng hạ đồi, quây quanh não thất III
Hệ thống tuần hoàn: giải phẫu và chức năng
Hệ thống tuần hoàn hoạt động nhờ áp lực liên tục từ tim và van, áp lực này đảm bảo rằng các tĩnh mạch mang máu đến tim và các động mạch vận chuyển nó ra
Giải phẫu tim
Bên trái rãnh gian nhĩ là tâm nhĩ trái, có bốn tĩnh mạch phổi đổ vào, Tâm nhĩ trái liên quan với thực quản ở phía sau, nên khi tâm nhĩ trái lớn sẽ đè vào thực quản.
Hệ thống hô hấp: giải phẫu và chức năng
Ngoài việc phân phối không khí và trao đổi khí, hệ thống hô hấp sẽ lọc, làm ấm và làm ẩm không khí hít thở, hệ hô hấp cũng đóng một vai trò trong lời nói
Giải phẫu niệu đạo
Ðường đi: từ cổ bàng quang, niệu đạo đi thẳng xuống xuyên qua tiền liệt tuyến, qua hoành chậu và hoành niệu dục, sau đó uốn cong ra trước và lên trên ôm lấy bờ dưới khớp mu rồi vào dương vật tới quy đầu.
Hệ thống cơ: giải phẫu và chức năng
Chuyển động cơ xảy ra khi tín hiệu thần kinh tạo ra những thay đổi điện trong tế bào cơ, canxi được giải phóng vào các tế bào và mang lại sự co giật cơ ngắn
Giải phẫu niệu quản
Có 3 chổ hẹp là ở khúc nối bể thận niệu quản, chổ bắt chéo với động mạch chậu và đoạn nội thành bàng quang, Niệu quản được chia ra làm 2 đoạn
Phổi: giải phẫu và chức năng
Phổi được bao quanh bởi xương ức và lồng ngực ở mặt trước và đốt sống ở mặt sau, lồng xương này giúp bảo vệ phổi và các cơ quan khác trong ngực
Giải phẫu hệ thần kinh tự chủ
Hệ thần kinh tự chủ được chia làm hai phần là phần giao cảm và phần đối giao cảm, hoạt động theo nguyên tắc đối nghịch nhau, Hệ thần kinh tự chủ có cấu tạo.
Mũi: giải phẫu và chức năng
Khi không khí đi qua mũi, các tế bào chuyên biệt của hệ thống khứu giác, não nhận biết và xác định mùi, lông trong mũi làm sạch không khí của các hạt lạ
Giải phẫu xương khớp chi trên
Xương vai là một xương dẹt hình tam giác, gồm hai mặt, nằm phía sau bên của phần trên lồng ngực, Xương có hai mặt, ba bờ và ba góc.