- Trang chủ
- Chẩn đoán & điều trị
- Chẩn đoán và điều trị bệnh rối loạn miễn dịch và dị ứng
- Sự liên quan giữa kháng nguyên HLA và các bệnh đặc hiệu
Sự liên quan giữa kháng nguyên HLA và các bệnh đặc hiệu
Nghiên cứu cho thay phối hợp mạnh nhất là giữa HLA B27 và bệnh nhân viêm cột sống dính khớp mà mọi nhóm dân tộc đều bị nhưng thường là ờ dân Nhật Bản nhiều hơn là dân Cáp ca-zơ.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Ở người, rất nhiều sự kết hợp nổi bật giữa các kháng nguyên HLA đặc biệt và các bệnh đặc hiệụ. Sự việc này là quan trọng trong mối liên hệ HLA với các bệnh: Tần xuất kháng nguyên HLA thay đổi một cách căn bản trong các nhóm dân tộc khác nhau và do vậy việc kiểm tra các quần thể phải chọn lọc cẩn thận. Những điều chỉnh thống kê thích hợp cần phải được tiến hành để bù trừ cho số lượng lớn kháng nguyên được thử. Định nghĩa lâm sàng chính xác bệnh là cần thiết để tránh làm phai mờ một bệnh HLA phối hợp với các bệnh pha trộn vào nhau có bệnh khác nhau nhưng rất giống nhau về lâm sàng. Nếu bệnh nghiêm cứu có hậu quả tàn khốc thì giai đoạn bệnh đích thực phải được chọn lựa để chứng tỏ có những phối hợp. Một vài đo lường về mức độ phối hợp là cần để so sánh mối liên qụan khác nhau với bệnh HLA.
Nghiên cứu cho thay phối hợp mạnh nhất là giữa HLA B27 và bệnh nhân viêm cột sống dính khớp mà mọi nhóm dân tộc đều bị nhưng thường là ờ dân Nhật Bản nhiều hơn là dân Cáp ca-zơ. Các bệnh khớp cột sống khác (như hội chứng Reiter, viêm khớp sau nhiễm Salmonella hay Yersinia) cũng thường phối hợp với B27 gợi ý cho thấy mặc dù nguyên nhân có vẻ khác nhau nhưng bệnh sinh của những bệnh này có phần một số yếu tố chung liên quan đến dấu ấn B27. B27 không phải là đặc hiệu cho mọi viêm khỏp thí dụ như: viêm khớp dạng thấp không phối hợp với kháng nguyên này mà với kháng nguyên DR4.
Vả lại sự phối hợp bệnh không chỉ giới hạn ở B và DR: như bệnh vẩy nến thường phối hợp với kháng nguyên locus C và trong bệnh bạch cầu cấp thể lympho với kháng nguyên locus A. Trong bệnh đái tháo dường những cá thế dị hợp tử có cả kháng nguyên DR3 và DR4 và có nguy cơ tương đối của 33, bỏ xa nhiều hơn dự kiến bằng cộng đơn thuần nguy cơ của DR3 + DR4. Có vẻ như một cơ chế đơn độc có thể phối hợp với các kháng nguyên khác nhau ở những nhóm dân tộc khác nhau, trong số những nghiên cứu trên người Cáp-ca-zơ, trong đó kháng nguyên DW12 hầu như không có, DW3 thường phối hợp với bệnh Graves. Trong số người Nhật Bản DW3 hầu như hoàn toàn thiếu vắng, DW12 liên quan với bệnh Graves.
Đôi khi sự kết hợp với kháng nguyên biểu lộ kết hợp các bệnh tật. Điều này gợi ý hoặc sự tương tác giữa những gen khác nhau có khả năng gây bệnh hoặc là mối liên kết bất thường giữa những gen HLA đã biết và một vài gen bên cạnh chịu trách nhiệm về tính nhậy cảm bệnh tật.
Bài viết cùng chuyên mục
Cấu trúc và chức năng của Globulin miễn dịch
Các gen mã hóa cho các phân tử globulin miễn dịch chuỗi nhẹ và nặng trải qua những sắp xếp lại trong các ADN của tế bào B dẫn đến việc tổng hợp.
Tự miễn dịch
Hoạt động của tế bào T ngăn chặn bị giảm sút dẫn đến sự điều chỉnh đáp ứng miễn dịch bị rối loạn và có thể khởi phát hoạt động quá mức của các cơ chế tự phản ứng khác.
Các tế bào tham gia miễn dịch của cơ thể người
Các kháng thể đơn dòng của dưới quần thể tế bào T đươc sản xuat bằng cách miễn dịch hóa con vật với tế bào T của người và sau đó trộn tế bào lách súc vật.
Suy giảm miễn dịch biến thiên thông thường
Nguyên nhân của giảm gammaglobulin máu toàn bộ trong tuyệt đại đa số bệnh nhân suy giảm miễn dịch biến thiên thông thường là một sai lạc của tế bào B nội tại trong sản xuất kháng thể.
Suy giảm chọn lọc Globulin miễn dịch A
Đôi khi hội chứng giống ỉa chảy mỡ có thể phối hợp với suy giảm IgA đơn độc. Điều trị bằng globulin miễn dịch có trên thị trường là vô hiệu, vì IgA và IgM chỉ có một lượng nhỏ trong các sản phẩm này.
Chẩn đoán các bệnh dị ứng
Thăm khám thực tế sẽ phát hiện dấu hiệu của bệnh cấp tính nếu người bệnh được thăm khám ngay trong thời gian tiếp xúc với dị nguyên.
Ghép tạng trong lâm sàng
Chỉ định ghép tim khi bệnh tim ở giai đoạn cuối hoàn toàn kháng với điều trị nội khoa, Người cho và người nhận phải được so nghiệm để loại trừ các kháng thể kháng HLA.
Các test phát hiện tự kháng thể liên quan với các bệnh tự miễn
Kháng nguyên đã chiết xuất ra và đã làm tinh khiết được cố định vào một hố lõm vi chuẩn độ hay những hạt bằng plastic.
Các test miễn dịch tế bào sử dụng trong lâm sàng
Dấu ấn tế bào T bao gồm các kháng nguyên bề mặt được phân lập bằng kháng thể đơn dòng đặc hiệu, Kháng huyết thanh đơn dòng đã được dùng cả trong miễn dịch.
Hội chứng suy giảm miễn dịch (AIDS)
Trong AIDS, các miễn dịch cho thấy một suy giảm nặng có chọn lọc chức năng và số lượng lympho bào T cùng với giảm nhẹ số lượng lympho bào B. Người bệnh thường bị vô ứng (anergy).
Phân loại các bệnh dị ứng trên lâm sàng
Trong vòng mấy phút sau khi trình diện với dị nguyên, các chất trung gian vận mạch và viêm được hoạt hóa và được phóng thích từ các tế bào bón gây dãn mạch.
Cơ chế tác động của các thuốc ức chế miễn dịch
Cocticosteoid ức chế đáp ứng miễn dịch qua trung gian tế bào mạnh hơn là đáp ứng kháng thể. Tế bào T giúp đỡ thường giảm trước tiên do có hiện tượng phân phối lại.
Suy giảm miễn dịch thứ phát
Suy giảm miễn dịch, phối hợp với bệnh sarcoid, đặc trưng bởi suy giảm một phần chức năng tế bào T, trong khi chức năng tế bào B bình thường hoặc tăng.
Các ứng dụng của các test tế bào B và T trong lâm sàng
Tăng lympho bào thứ phát sau nhiễm virus, vi khuẩn thường phối hợp với một tỷ lệ phần trăm bình thường của tế bào B và việc phân phối thường lệ của các lớp globulin miễn dịch trên bề mặt tế bào.
Kiểm soát di truyền của đáp ứng miễn dịch cơ thể người
Trong vùng di truyền xác định phức hợp kháng nguyên ghép chủ yếu, có những gen xác định tính khả năng làm tăng đáp ứng miễn dịch đặc hiệu.
Những bệnh sản xuất quá mức globulin miễn dịch
Bệnh gamma đơn dòng bao gồm các thể bệnh trong đó có sự tăng sinh mất cân đối của dòng đơn tế bào globulin miễn dịch chuỗi nặng chuỗi nhẹ đồng nhất.
Điều trị các bệnh dị ứng
Loại trừ tiếp xúc với dị nguyên sẽ chữa được vấn đề đặc hiệu nhưng nó có thể hoặc không có thể làm giảm tính nhạy cảm miễn dịch cơ bản với dị nguyên này.
Định tuyp HLA trong chẩn đoán miễn dịch dị ứng
Định typ của lớp kháng nguyên II HLA DR và DQ được tiến hành như đã mô tả trên, trừ lympho D phân lập ra được sử dụng như đích ít hơn là các lympho bào máu.