Điện tâm đồ chẩn đoán tăng áp lực nội sọ (ICP)

2013-10-02 09:56 PM

Trong một số trường hợp, những bất thường điện tâm đồ có thể được kết hợp với bằng chứng siêu âm tim.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Các bất thường điện tâm đồ

Tăng ICP kết hợp với một số thay đổi điện tâm đồ đặc trưng:

Phổ biến sóng T khổng lồ đảo ngược ("sóng T não").

QT kéo dài.

Nhịp tim chậm (phản xạ Cushing  - cho biết sắp xảy ra thoát vị não).

Những thay đổi điện tâm đồ khác có thể được nhìn thấy:

ST chênh lên / chênh xuống -  điều này có thể bắt giả thiếu máu cục bộ cơ tim hoặc viêm màng ngoài tim.

Tăng biên độ sóng U.

Rối loạn nhịp khác: nhịp tim nhanh xoang, nhịp nối, ngoại tâm thu thất, rung nhĩ.

Trong một số trường hợp, những bất thường điện tâm đồ có thể được kết hợp với bằng chứng siêu âm tim - chuyển động bất thường thành thất trái (được gọi là "choáng cơ tim thần kinh "). 

Nguyên nhân

Thay đổi điện tâm đồ do tăng ICP thường thấy nhất với xuất huyết nội sọ lớn:

Xuất huyết dưới nhện (SAH).

Xuất huyết trong nhu mô (đột quỵ xuất huyết)

Cũng có thể được thấy:

Đột quỵ thiếu máu cục bộ não lớn gây phù nề (ví dụ như tắc mạch não giữa).

Chấn thương sọ não.

Di căn não (hiếm khi).

Trong một loạt các trường hợp, hình điện tâm đồ của sóng T não với khoảng QT kéo dài được nhìn thấy trong 72% bệnh nhân SAH và 57% bệnh nhân xuất huyết trong não. 

Ví dụ ECG

Ví dụ 1 – SAH

Sóng T đảo ngược khổng lồ

Sóng T đảo ngược khổng lồ phổ biến ("sóng T não") thứ phát sau xuất huyết dưới nhện.

Khoảng QT cũng kéo dài (600 ms).

Ví dụ 2 – SAH

Sóng T não với QT kéo dài

Một ví dụ khác của sóng T não với QT kéo dài thứ phát sau xuất huyết dưới nhện.

Ví dụ 3 – SAH

Sóng T đảo ngược phổ biến với ST chênh xuống

Sóng T đảo ngược phổ biến với ST chênh xuống nhẹ thứ phát sau xuất huyết dưới nhện.

Khoảng QT kéo dài (lớn hơn một nửa khoảng thời gian RR).

Hình điện tâm đồ này có thể dễ dàng bị nhầm lẫn với thiếu máu cục bộ cơ tim như hình thái sóng T là rất giống nhau, mặc dù lâm sàng rất khác nhau (hôn mê não so với đau ngực). 

Ví dụ 4 - chấn thương não

Chấn thương não

Điện tâm đồ này được lấy từ một cô gái 18 tuổi khỏe mạnh trước đó với chấn thương sọ não nặng và tăng áp lực nội sọ ồ ạt (30 - 40 mmHg).

Có ST cao phổ biến với một hình thái giống như viêm màng ngoài và không thay đổi đối ứng (trừ aVR và V1).

Không có tổn thương tim / bất thường để giải thích độ cao ST.

Đoạn ST bình thường khi áp lực nội sọ đã được kiểm soát (sau khi điều trị với thiopentone và muối ưu trương).

Bài viết cùng chuyên mục

Các dạng sóng P của điện tâm đồ

Bất thường tâm nhĩ có thể dễ dàng thấy nhất trong các chuyển đạo và chuyển đạo V1, sóng P là nổi bật nhất trong những chuyển đạo này.

Điện tâm đồ chẩn đoán hội chứng tiền kích thich

Lần đầu tiên được mô tả vào năm 1930 bởi Louis Wolff, John Parkinson và Paul Dudley White. Hội chứng Wolff-Parkinson-White (WPW) là sự kết hợp sự hiện diện của một con đường phụ bẩm sinh và các giai đoạn loạn nhịp nhanh.

Điện tâm đồ quá liều thuốc chặn kênh Natri và ba vòng (TCA)

Hiệu ứng trung gian độc cho tim, thông qua ức chế kênh natri nhanh cơ tim, ức chế kênh kali, và ức chế cơ tim trực tiếp.

Các dạng sóng R của điện tâm đồ

Nguyên nhân phổ biến nhất của sóng R chiếm ưu thế dương trong aVR là vị trí điện cực chân tay không chính xác, sự đảo ngược của các điện cực tay trái và phải.

Điện tâm đồ chẩn đoán hạ Calci máu

Hạ calci máu gây QTc kéo dài chủ yếu là do kéo dài đoạn ST, sóng T thường không thay đổi, loạn nhịp không phổ biến.

Điện tâm đồ chẩn đoán kéo dài thời gian đỉnh sóng R (RWPT)

Đại diện cho thời gian thực hiện kích thích dẫn truyền, từ trong tim với bề mặt màng ngoài tim, của tâm thất trái.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp bộ nối gia tốc (nhanh bộ nối)

Nhịp tim nhanh bộ nối tự động tthường không đáp ứng với thao tác phế vị - có thể một số chậm lại tạm thời của tần số thất nhưng đổi trở lại nhịp xoang sẽ không xảy ra.

Điện tâm đồ nhồi máu cơ tim vùng thành dưới

Nhồi máu cơ tim vùng thành dưới, cũng có thể được kết hợp với nhồi máu cơ tim thành sau, tiên lượng ban đầu xấu hơn.

Điện tâm đồ chẩn đoán block nhĩ thất (AV) cấp 1

Block nhĩ thất rõ ràng khoảng PR trên 300 ms, sóng P được ẩn trong các sóng T trước, không gây rối loạn huyết động, không có điều trị cụ thể cần thiết.

Điện tâm đồ chẩn đoán block nhánh phải (RBBB)

Kích hoạt thất phải bị trì hoãn, tạo ra sóng R thứ cấp trong các đạo trình trước tim phải, V1 đến 3, và sóng S rộng, móc của các đạo trình bên.

Phân biệt nhịp tim nhanh thất (VT) và nhịp nhanh kịch phát trên thất (SVT) dẫn truyền lệch hướng

Sự khác biệt quan trọng nhất là liệu các nhịp điệu là tâm thất (VT) hoặc trên thất, SVT với dị thường dẫn truyền, vì điều này sẽ ảnh hưởng đáng kể cách quản lý bệnh nhân.

Điện tâm đồ chẩn đoán trục điện tim lệch trái

Nguyên nhân Block nhánh trái trước, block nhánh trái, phì đại thất trái, MI thành dưới, nhịp thất lạc chỗ, nhịp độ nhanh.

Điện tâm đồ nhịp nhanh thất tự phát nhánh thất trái

Thường xảy ra ở những bệnh nhân khỏe mạnh trẻ, hầu hết các cơn nhịp nhanh xảy ra khi nghỉ ngơi, nhưng có thể được kích hoạt bởi tập thể dục.

Điện tâm đồ chẩn đoán ngoại tâm thu bộ nối (PJC)

Co thắt sớm được phân loại theo nguồn gốc của nó, nhĩ, bộ nối, hoặc tâm thất, những phát sinh từ khu vực của nút nhĩ thất.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp nhanh thất

Nhịp nhanh thất, có thể làm giảm cung lượng tim, với hậu quả là huyết áp thấp, sự suy sụp, và suy tim cấp tính.

Điện tâm đồ nhồi máu cơ tim thành bên cao

Tắc tại ngành chéo đầu tiên D1, của động mạch liên thất trước LAD, có thể gây ra ST chênh lên, trong đạo trình DI và aVL.

Điện tâm đồ chẩn đoán suy giáp

Đây là điện tâm đồ của một người đàn ông 79 tuổi, trong ICU với tình trạng hôn mê, hạ thân nhiệt, nhịp tim chậm nghiêm trọng và hạ huyết áp.

Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh cơ tim phì đại (HCM)

Bất thường chủ yếu liên quan với HCM là phì đại thất trái (LVH), xảy ra trong trường hợp không có bất kỳ kích thích kích động như cao huyết áp hoặc hẹp động mạch chủ.

Điện tâm đồ chẩn đoán viêm màng ngoài tim

ST chênh lên lõm phổ biến, và PR chênh xuống trong suốt hầu hết các đạo trình chi, và đạo trình trước tim.

Điện tâm đồ chẩn đoán cuồng động nhĩ (flutter)

Cuồng động nhĩ với dẫn 1:01 có thể xảy ra do kích thích giao cảm hoặc sự hiện diện của một con đường phụ (đặc biệt là nếu tác nhân block nút AV được quản lý cho bệnh nhân WPW).

Điện tâm đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim kèm block nhánh trái (tiêu chuẩn Sgarbossa)

ST chênh lên trong đạo trình với phức bộ QRS âm, thay đổi này là nhạy cảm, nhưng không cụ thể đối với thiếu máu cục bộ.

Các dạng đoạn ST của điện tâm đồ

Viêm màng ngoài tim gây ST chênh lõm với đoạn PR chênh xuống trong nhiều chuyển đạo - thường DI, II, III, aVF, aVL và V2 - 6. Có đối ứng ST chênh xuống và PR cao trong chuyển đạo aVR và V1.

Điện tâm đồ chẩn đoán phì đại (dày) tâm nhĩ trái

LAE tạo ra sóng P rộng, nứt đôi hai đỉnh trong chuyển đạo DII (P mitrale ) và giãn rộng và giảm xuống phần cuối của sóng P trong V1.

Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp nhanh đường ra thất phải (RVOT)

Nhịp tim hơn 100 lần mỗi phút, QRS lớn hơn 120 mili giây, hình thái học LBBB, trục điện tim sang phải, xuống dưới.

Điện tâm đồ block xoang nhĩ

Các nhịp nút xoang vẫn tiếp tục truyền xung động bình thường, tuy nhiên, một số các xung điện xoang bị chặn trước khi có thể dẫn truyền.