- Trang chủ
- Sách y học
- Thực hành chẩn đoán điện tâm đồ bệnh lý
- Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh cơ tim phì đại (HCM)
Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh cơ tim phì đại (HCM)
Bất thường chủ yếu liên quan với HCM là phì đại thất trái (LVH), xảy ra trong trường hợp không có bất kỳ kích thích kích động như cao huyết áp hoặc hẹp động mạch chủ.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Giới thiệu
Bệnh cơ tim phì đại (HCM) là một trong những rối loạn tim mạch di truyền thường gặp nhất (ảnh hưởng đến ~ 1 trong 500 người) và là một trong số nguyên nhân gây ra cái chết tim đột ngột trong vận động viên trẻ. Tỷ lệ tử vong hàng năm ước tính ở mức 1 - 2%.
Nó là một rối loạn không đồng nhất, được tạo ra bởi những đột biến trong nhiều gen mã hóa cho protein sarcomeric (ví dụ như beta-myosin chuỗi nặng, troponin T). Thừa kế chủ yếu là tính trạng trội, với thâm nhập biến đổi. Hơn 150 đột biến đã được xác định, điều này giải thích sự thay đổi trong các kiểu hình lâm sàng.
Bất thường chủ yếu liên quan với HCM là phì đại thất trái (LVH), xảy ra trong trường hợp không có bất kỳ kích thích kích động như cao huyết áp hoặc hẹp động mạch chủ. Mức độ và phân bố LVH có thể thay đổi: phì đại nhẹ (13 - 15 mm) hoặc dày cơ tim nhiều (30 - 60 mm) có thể được nhìn thấy.
Mô hình thường gặp nhất là dày không đối xứng của vách ngăn phía trước (= phì đại vách ngăn không đối xứng). Mô hình này là cổ điển kết hợp với di chuyển ra trước kỳ tâm thu (SAM) của van hai lá và tắc nghẽn đường ra thất trái (LVOT). Tuy nhiên, trong đa số trường hợp (75%), HCM không liên quan đến tắc nghẽn LVOT (vì thế mà thay đổi tên từ HOCM thành HCM).
Mô hình ít phổ biến khác của LVH bao gồm phì đại đồng tâm (20% các trường hợp) và phì đại đỉnh (10%).
Sinh lý bệnh và tính năng lâm sàng
Các quy trình sau đây phải chịu trách nhiệm về những biểu hiện lâm sàng của HCM:
Tắc nghẽn động của LVOT.
Rối loạn chức năng tâm trương thất trái do suy thư giãn và làm đầy cứng và nở to tâm thất trái (thường gắn liền với tăng áp lực đổ đầy).
Bất thường thành trong động mạch vành với những bức thành dày và lòng ống thu hẹp.
Kiến trúc tâm thất trái hỗn loạn vô tổ chức ("tình trạng hỗn loạn di động") khuynh hướng dẫn truyền bất thường của các xung điện và do đó phục vụ như một chất nền cho arrhythmogenesis.
Những biểu hiện trong các triệu chứng lâm sàng:
Ngất gắng sức hoặc tiền ngất - đây là triệu chứng đáng lo ngại nhất, cho thấy tắc nghẽn LVOT động ± loạn nhịp thất, với khả năng đột tử do tim.
Các triệu chứng của tắc nghẽn phổi (ví dụ như khó thở gắng sức, mệt mỏi, khó thở khi nằm, khó thở kịch phát về đêm) do rối loạn chức năng thất trái.
Đau ngực - có thể là đau thắt ngực điển hình do nhu cầu tăng (thành cơ tim dày hơn) và giảm cung cấp (động mạch vành bất thường).
Đánh trống ngực do loạn nhịp trên thất hoặc tâm thất.
Các bất thường điện tâm đồ
Thất trái phì làm tăng điện áp đạo trình trước tim và đoạn ST không đặc hiệu và các bất thường sóng T.
Phì đại vách ngăn không đối xứng tạo ra sóng Q sâu, hẹp ("giống như dao găm ") trong các đạo trình bên (V5 - 6, I, aVL) và dưới (II, III, aVF). Đây có thể giả nhồi máu cơ tim từ trước, mặc dù hình thái soáng Q khác nhau: sóng Q nhồi máu thường > 40 ms trong khi sóng Q vách ngăn trong HCM < 40 ms. Sóng Q thành bên phổ biến hơn sóng Q thành dưới trong HCM.
Rối loạn chức năng tâm trương thất trái có thể dẫn đến phì đại tâm nhĩ, có dấu hiệu phì đại tâm nhĩ trái ("P mitrale") trên điện tâm đồ.
Có một mối liên hệ giữa HCM và hội chứng Wolff-Parkinson-White (WPW): tính năng ECG của WPW đã được nhìn thấy trong 33% bệnh nhân HCM trong một nghiên cứu. Ít nhất một đột biến di truyền đã được xác định liên kết với cả hai điều kiện.
Rung tâm nhĩ và loạn nhịp nhanh trên thất là phổ biến. Loạn nhịp thất (ví dụ VT) cũng xảy ra và có thể là một nguyên nhân gây ra cái chết đột ngột.
Sóng Q giống như hình dao găm
HCM mỏm tim
Hình thức này tương đối phổ biến của HCM được thấy thường xuyên nhất ở bệnh nhân Nhật Bản (13 - 25% của tất cả các trường hợp HCM tại Nhật Bản).
Phì đại mỏm tim của LV, gây ra cấu hình giống hình “pích” trong bài của khoang LV.
Điện tâm đồ cổ điển trong việc tìm kiếm đỉnh HCM là sóng T đảo ngược khổng lồ trong các đạo trình trước tim.
Sóng T đảo ngược khổng lồ
Tóm tắt tính năng của điện tâm đồ
Phì đại tâm nhĩ trái.
Phì đại thất trái có liên kết với đoạn ST / bất thường sóng T.
Sóng Q sâu, hẹp ("giống như dao găm ") của các chuyển đạo bên > chuyển đạo dưới.
Sóng T khổng lồ đảo ngược trong đạo trình trước tim trong đỉnh HCM.
Dấu hiệu WPW (PR ngắn, sóng delta).
Loạn nhịp: rung nhĩ, loạn nhịp nhanh trên thất, PAC, PVC, VT.
Ví dụ ECG
Ví dụ 1 - Phì đại vách ngăn không đối xứng
Hình cổ điển với bằng chứng phì đại vách HCM:
Tiêu chuẩn điện áp cho phì đại thất trái.
Sóng Q sâu hẹp < 40 ms, rộng trong các chuyển đạo thành bên DI, aVL và V5 - 6.
Ví dụ 2 - Phì đại vách ngăn không đối xứng
Một ví dụ khác của HCM cho thấy tính năng của phì đại vách ngăn:
Điện áp chuyển đạo trước tim lớn.
Sóng Q vách ngăn sâu, hẹp, nổi bật nhất trong DI và aVL, cũng thấy trong V5 - 6.
Ví dụ 3 - HCM mỏm tim
Điện tâm đồ này cho thấy các hình điển hình của đỉnh HCM:
Điện áp chuyển đạo trước lớn.
Sóng T đảo ngược khổng lồ trong các đạo trình trước tim.
Sóng T đảo ngược cũng được nhìn thấy trong các chuyển đạo thành dưới và thành bên.
Ví dụ 4 - HCM mỏm tim
Một ví dụ khác của HCM mỏm tim:
Điện áp chuyển đạo trước tim lớn.
Sóng T sâu đảo ngược trong các đạo trình trước tim và bên cao..
Bài viết cùng chuyên mục
Điện tâm đồ chẩn đoán block nhánh trái (LBBB)
Khi các tâm thất được kích hoạt liên tục chứ không phải cùng một lúc, điều này tạo ra sóng R rộng, hoặc của các đường dẫn bên.
Điện tâm đồ chẩn đoán mắc sai điện cực đổi chiều chuyển đạo chi (ECG)
Sự hiểu biết của tam giác Einthoven, và từ nguồn gốc chính xác của các chuyển đạo, sẽ giúp trong việc tìm hiểu các hình điện tâm đồ.
Điện tâm đồ chẩn đoán phì đại (dày) tâm nhĩ phải
Nguyên nhân chính là tăng áp động mạch phổi do: Bệnh phổi mãn tính (cor pulmonale). Hẹp van ba lá. Bệnh tim bẩm sinh (hẹp động mạch phổi, tứ chứng Fallot). Tăng huyết áp phổi tiểu học.
Vị trí đường dẫn điện cực điện tâm đồ
Điện cực gắn vào ngực và hoặc chi thay đổi điện áp nhỏ như sự khác biệt tiềm năng, được hoán đổi thành một dải hình ảnh.
Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp tim nhanh trên thất (SVT)
SVT kịch phát (pSVT) mô tả một SVT với khởi phát và kết thúc đột ngột - đặc trưng với loạn nhịp nhanh vòng vào lại liên quan đến nút nhĩ thất như AVNRT hoặc nhịp tim nhanh vào lại nhĩ thất (AVRT).
Điện tâm đồ chẩn đoán phì đại giãn to tâm thất phải
Các đạo trình thành dưới, DII, DIII, aVF, thường rõ rệt nhất trong DIII, vì nó sang phải, và đối diện nhất.
Giải thích cách tính tần số tim khi đọc điện tâm đồ
Đọc máy cũng có thể được sử dụng và thường là chính xác, tuy nhiên, đôi khi nó có thể là không chính xác trong sự hiện diện của bất thường QRS trên hình thái sóng T, ví dụ như có thể đếm đỉnh sóng T như phức hợp QRS.
Điện tâm đồ hội chứng nút xoang bệnh lý (suy nút xoang)
Bất thường ECG có thể thay đổi, và liên tục, nhiều bất thường ECG có thể được nhìn thấy trong rối loạn chức năng nút xoang.
Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp nhanh nhĩ đa ổ (MAT)
Sự phát triển của MAT trong một bệnh cấp tính là một dấu hiệu tiên lượng xấu, kết hợp với tỷ lệ tử vong lớn trong bệnh viện.
Điện tâm đồ chẩn đoán tắc động mạch vành chính trái (LMCA) (ST chênh lên ở AVR)
Điện thế đạo trình aVR đối diện với chuyển đạo bên trái I, II, aVL và V4 đến 6, do đó ST chênh xuống trong những chuyển đạo này.
Điện tâm đồ chẩn đoán nhồi máu cơ tim vùng thành trước (STEMI)
Có phức bộ thất sớm với R trên T hiện tượng vào cuối của điện tâm đồ, điều này khiến bệnh nhân có nguy cơ loạn nhịp thất ác tính.
Điện tâm đồ hội chứng Wellens
Các bệnh nhân thường yêu cầu điều trị xâm lấn, quản lý điều trị kém có thể gây nhồi máu cơ tim hoặc ngừng tim.
Điện tâm đồ chẩn đoán block nhánh trái trước (LAFB)
Sự lan truyền xung đến các đạo trình bên trái chậm hơn bình thường, dẫn đến tăng thời gian đỉnh sóng R, thời gian từ khi khởi phát của QRS đến đỉnh cao của sóng R trong aVL.
Điện tâm đồ chẩn đoán nhịp nhanh nhĩ (PAT)
Nhịp tim nhanh nhĩ là một hình thức của nhịp tim nhanh trên thất, có nguồn gốc trong tâm nhĩ nhưng bên ngoài nút xoang. Cả hai rung tâm nhĩ và nhịp tim nhanh nhĩ đa ổ là loại hình cụ thể của nhịp tim nhanh nhĩ.
Điều hòa tạo nhịp tim trục trặc
Điều hòa nhịp tim giảm hiệu xuất, không hiệu xuất có thể được nhìn thấy khi theo dõi điện tâm đồ, nếu bệnh nhân kích thích cơ thẳng bụng.
Các dạng hình thái phức bộ QRS của điện tâm đồ
(Trà My - Phương Phương) Phức hợp rộng (QRS > 100 ms) có thể nguồn gốc là thất, hoặc có thể là do dẫn truyền sai của phức bộ trên thất (ví dụ như do block nhánh, tăng kali máu hoặc phong tỏa kênh natri).
Điện tâm đồ chẩn đoán bệnh phổi tắc nghẽn mãn tinh (COPD)
Do cấu trúc cố định của tim với các mạch máu lớn, tim xoay chiều kim đồng hồ trong mặt phẳng ngang, với chuyển động tâm thất phải ra trước.
Điện tâm đồ xác định tiêu chuẩn Sgarbossa (chẩn đoán AMI trong LBBB)
Nghịch hợp ST chênh lên hơn 5 mm trong đạo trình và QRS âm, điều này là nhạy cảm, nhưng không cụ thể đối với thiếu máu cục bộ.
Chẩn đoán phân biệt dạng điện tâm đồ
Điện thế thấp Áp Thấp Phù niêm. Tràn dịch màng tim lớn. Tràn dịch màng phổi lớn. Giai đoạn cuối bệnh cơ tim giãn. Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính nghiêm trọng. Béo phì. Bệnh cơ tim hạn chế..
Các dạng block trong điện tâm đồ (ECG)
Block theo tỷ lệ nhất định (ví dụ 2:1, 3:1) - mối quan hệ liên tục giữa P và QRS (ví dụ: 2:1 = 2 sóng P cho mỗi phức hợp QRS).
Các hội chứng điện tâm đồ trong tim mạch
Chủ yếu sóng delta và phức bộ QRS âm trong V1 và V2 và trở nên dương trong quá trình chuyển đổi đến các đạo trình thành bên giống như LBBB.
Điện tâm đồ chẩn đoán điện thế so le (tràn dịch màng ngoài tim lớn)
Nguyên nhân quan trọng nhất là tràn dịch màng ngoài tim lớn, trong đó điện áp QRS xen kẽ là sản phẩm của tim đu đưa trong màng ngoài tim chứa đầy dịch lớn.
Điện tâm đồ xác định thời gian tới đỉnh sóng R (RWPT)
Thời gian từ khi bắt đầu của sóng Q, hoặc R đến đỉnh cao của sóng R, trong đạo trinh bên aVL, V5, V6.
Điện tâm đồ chẩn đoán thiếu máu cục bộ cơ tim
ST chệnh xuống đi ngang hoặc downsloping lớn hơn 0,5 mm tại điểm J trong lớn hơn 2 đạo trình tiếp giáp chỉ ra thiếu máu cục bộ cơ tim.
Điện tâm đồ chẩn đoán hạ thân nhiệt
Nhịp tim chậm, sóng Osborne, kéo dài khoảng PR, QRS và QT, hình giả run rẩy, nhịp thất lạc chỗ, ngừng tim do VT, VF hoặc suy tâm thu.